Crkva na Rumiji je atak na crnogorsku, evropsku i svjetsku baštinu

U dokumentu koji Pobjeda objavljuje integralno Crnogorski pokret apeluje na UNESCO da zaštiti nematerijalnu kulturnu baštinu – Obred iznošenja krsta Sv. Vladimira i kultno mjesto povezano s njim.

Desant Crkve Srbije

Obraćamo vam se zbog namjernog i organizovanoga sprečavanja vršenja obreda iznošenja krsta Svetog Vladimira na planinu Rumiju, koja se nalazi izviše grada Bara u Crnoj Gori, visoka 1.595 metara, i s njim povezanoga kultnog mjesta – tumula na vrhu Rumije, koji kao cjelina sačinjavaju našu osobenu materijalnu i nematerijalnu baštinu. Nju štiti Konvencija o zaštiti nematerijalne kulturne baštine koju je, na 32. sjednici u Parizu održanoj 17. oktobra 2003. godine, usvojio UNESCO, a naša zemlja ratifikovala.

Obred integriše crnogorsko, albansko i bošnjačko stanovništvo podrumijskih sela i gradova Bara i Ulcinja, koje pripada katoličkoj, pravoslavnoj i islamskoj vjeroispovijesti, što ga u svjetskim okvirima čini raritetom. Članom 1 Konvencije, međuvladin Odbor generalne Konferencije ovlašćen je da osigura međunarodnu pomoć zemljama i narodima koji se suočavaju sa namjernim i organizovanim poništavanjem nematerijalne kulturne baštine na koji se i mi pozivamo. Zato što naročite političke prilike u našoj zemlji priječe zaštitu kultnog mjesta na Rumiji i Kulta Svetog Vladimira koje je razorila i poništila Srpska pravoslavna crkva, a njihova zaštita ne trpi odlaganje.

Foto: Pobjeda

Pa, ovim pismenim obraćanjem koje podupiremo obrazloženjem i dokumentujemo njegovu istinitost i naročitu vrijednost za naš narod, napose, i evropsku kulturu, namjerni smo da vam pobudimo pažnju i ishodujemo vašu visoku zaštitu.

Vaša visoka zaštita, pomoć i podrška nam je neophodna, jer je naša zemlja tek odnedavno, 21. maja 2006. godine ponovo stekla nezavisnost. Razaranje kultnog mjesta na planini Rumiji i sprečavanje vršenja tradicionalnoga obreda iznošenja krsta Svetoga Vladimira na Rumiju, na dan Svete Trojice (mjesec jun), u kome učestvuju pripadnici sva tri naroda (Crnogorci, Albanci i Bošnjaci), koji pripadaju trima konfesijama (katoličkoj, pravoslavnoj i islamskoj), izvršila je Srpska pravoslavna crkva.

Potom ga je stavila u funkciju raspirivanja mržnje, uperene protiv sva tri naroda i sve tri vjere i promocije velikosrpskih interesa na Jadranu. Pokrovitelj je bio njen onovremeni vrhovni pontifeks u Crnoj Gori, vladika Amfilohije Radović. To je urađeno u naročitim prilikama u kojima se nalazila naša zemlja i narod neposredno pred referendum o nezavisnosti, 2005. godine. Zaštitu i pomoć uputila joj je srpska vojska, tada nazivana Vojska Državne zajednice Srbija i Crna Gora. Ona je za tu priliku, helikopterom, iz grada Bara, transportovala limeni objekat, crkvu, koju je nasadila na tumulu, kultnom mjestu na Rumiji. Vladika Amfilohije ju je potom osveštao.

Nakon tog čina – običaj i obred iznošenja krsta Svetog Vladimira, koji je neprekidno trajao oko deset vjekova, uz učešće pripadnika sva tri naroda i sve tri konfesije, prekinut je i ne vrši se već 18 godina. Jer su i pravoslavci i katolici i muslimani prekinuli zajedničko hodočašće s krstom na vrhu Rumije na Trojičindan, što je i bio cilj inspiratora i organizatora postavljanja limene crkve na kultnom mjestu – tumulu.

Prekinuta tradicija

Danas su prilike u zemlji takve da se Srpska crkva, poduprta od države Srbije i od njihovih nacionalista u zemlji i od vana, poziva na prava da njihovi objekti treba da uživaju zaštitu kao objekti u kojima se vrši vjerska služba. Pod time podrazumijeva i odnedavno nasađeni limeni objekat – crkvu na Rumiji. A istovremeno vrši i politički pritisak u zemlji, kojim još od 1989. godine destabilizuje zemlju i sprečava administraciju da se posveti ovom i sličnim problemima. Jer je Srpska pravoslavna crkva poduprta silom još 1918. godine anektirala duhovnu sferu, pośela crkve i manastire u našoj zemlji i silom preuzela kompetencije Crnogorske pravoslavne crkve i do danas ih silom drži. Zahvaljujući nesebičnoj podršci srpske države ona je u posljednjih 30 godina u Crnoj Gori osnažila u mjeri, da čak s našom državnom administracijom dijeli suverenitet.

Foto: Pobjeda

Usuđuje se i da javno prijeti građanskom miru u zemlji. Takve političke prilike su paralisale državnu administraciju koja nije u stanju da uspostavi suverenitet na cijeloj teritoriji i u punom obimu. A Srpska pravoslavna crkva, koristeći se takvim prilikama i zloupotrebljavajući sopstvenu harizmu kod prostog svijeta, vrši organizovani i sistematski – kulturocid. Poništava kultove, tradiciju i sve naše osobene duhovne vrijednosti, reinterptretira našu povijest i enterijerno i eksterijerno interveniše na svim sakralnim objektima, na način koji nije prikladan našem ambijentu i ne poštuje autentičnu estetiku.

Pozivajući se na član 22 stavovi 2 i 3 Konvencije o zaštiti nematerijalne kulturne baštine molimo vas da ovaj naš zahtjev za pomoć razmatrate kao prioritetno pitanje i da u cilju odlučivanja po njemu obavite analize i konusultacije koje smatrate potrebnim. Preporučujemo vam da se posredstvom nezavisne komisije koju biste uputili da ispita naše navode ili posredstvom ambasada evropskih zemalja u Podgorici upoznate sa prilikama u zemlji i uvjerite u istinitost naših tvrdnji.

Pozivajući se na član 17 stav 3 iste Konvencije molimo vas da ovaj naš apel razmatrate kao slučaj izuzetne hitnosti, i u konsultacijama sa našom državom, obred iznošenja Vladimirovog krsta i kultno mjesto na Rumiji kao jednu cjelinu upišete na UNESCO-vu listu nematerijalne baštine kojoj je potrebna hitna zaštita.

Na temelju članova 20 i 21 navedene Konvencije od vas očekujemo da javno podstaknete, ohrabrite i pomognete našu administraciju da se odupre zlonamjernom kliru Srpske pravoslavne crkve u ovom pitanju i inicirate i podržite obnovu obreda iznošenja krsta Svetog Vladimira na tradicionalan način

i obnovu kultnog mjesta na vrhu Rumije. Pa i da ih vi stavite pod vaše visoko starateljstvo, napravite studiju i uputite kao pomoć eksperte i stručnjake da ih kao cjelinu obnovimo i sačuvamo za buduća pokoljenja. Jer nam oni pružaju osjećaj osobenog crnogorskog identiteta i kontinuiteta našeg milenijumskog postojanja i opstojanja na našoj zemlji.

Elaborat

U nastavku otvorenog pisma slijedi i Elaborat o arheološkom lokalitetu, kultnom i sakralnom objektu, tumulu na Rumiji, razlozima i ciljevima njegovog razaranja, postavljanja objekta na njegovim temeljima i posljedicama ukoliko se tumul ne obnovi u prvobitnom obliku.

Tumul na Rumiji, Foto: Privatna arhiva

Na Rumiji, na koti 1.595 metara nadmorske visine, nalazio se kultni i sakralni objekat, tumul, u osnovi oblika nepravilnog zaobljenog trougla. Osnova mu je formirana nepravilno zbog nepravilnog oblika terena na kojem je nasut. Visina mu je bila 4,30 metara a prečnik osnove mjereno po osi sjever-jug 16,50 metara.

ZAKONSKA ZAŠTITA SPOMENIKA KULTURE

Zakon o zaštiti kulturnih dobara, član 34, u poglavlju Kulturno dobro od nacionalnog značaja, pored ostalog, propisuje da je kulturno dobro od nacionalnog značaja, ako: 1) ima izuzetan značaj za društveni, istorijski ili kulturni razvoj Crne Gore i naroda ili manjinskih nacionalnih zajednica koji u njoj žive; 2) svjedoči o presudnom istorijskom događaju ili značajnoj ličnosti; 3) predstavlja jedinstveni primjerak stvaralaštva svog vremena ili jedinstveni primjerak iz istorije prirode…

U članu 12 ovog zakona piše: (1) Nepokretno kulturno dobro je profani, sakralni, memorijalni, fortifikacioni ili infrastrukturni objekat, grupa građevina ili prostor sa karakterističnim interakcijama čovjeka i prirode.

(2) Nepokretno kulturno dobro može biti kulturno – istorijski objekat, kulturno-istorijska cjelina, lokalitet ili područje.

U poglavlju – Nematerijalno kulturno dobro, u članu 17 u stavu 1 precizira se da je nematerijalno kulturno dobro ljudsko umijeće, izražaj, vještina ili izvođenje, kao i predmet, rukotvorina, instrument ili prostor koji je s tim povezan, koje zajednice, grupe i, u pojedinim slučajevima, pojedinci prepoznaju kao dio svoje kulturne baštine.

U stavu dva se navodi da nematerijalno kulturno dobro može biti: običaj, 3) obred i svečanost; 5) kultno i znamenito mjesto…

Članom 9 propisano je da niko nema pravo da: 1) vrši bilo koju radnju kojom se može prouzrokovati šteta na kulturnom dobru; 2) ošteti, uništi ili prisvoji kulturno dobro…

KULTNO MJESTO NA RUMIJI

Na Rumiji, na nadmorskoj visini od 1.595 metara, od davnina je kultno mjesto na kome se nalazi jedinstven sakralni objekat na kome se tradicionalno, na Trojičindan, vrši sakralni obred, neprekidno, čak, duže od 2.500 godina.

Sakralni i kultni objekat je u obliku tumula ili kako ih narod zove gomile ili mogile. U njemu je, svojevremeno najvjerovatnije sahranjena izvjesna izuzetno harizmatska ličnost plemena Labeata, koje je, u praistorijsko vrijeme, nastanjivalo priobalje Skadarskog jezera. Sahrana je obavljena na način tradicionalan za sahranjivanje pod tumulima.

Dakle, na najistaknutijem mjestu vrha Rumije, najvjerovatnije plitko, je ukopan sanduk od kamenih ploča u kome je sahranjen pokojnik u zgrčenom stavu. Moguće, i da je pod tumulom pohranjen pepeo pokojnika. A potom je plato na kome je pokojnik ukopan u kameni sanduk ili na kojemu je pohranjen pepeo nasut kamenjem tako da se oblikuje humka. Ova humka je uvećavana godinama, decenijama i vjekovima jer su plemenici koji su njegovali kult pokojnika svake godine u određeno kalendarsko vrijeme donosili kamenje i ostavljali ga na postojećoj gomili. Tako je praktikovano u staro vrijeme a praktikuje se i danas.

Iznošenje krsta i kamena na vrh Rumije, Foto: Privatna arhiva

POVIJEST KULTA RUMIJE

Nakon što je prvih vjekova nove ere hrišćanstvo uzelo maha na ovom prostoru, crkvene institucije, s ciljem hrisitijanizacije stanovništva koje se teško odvikavalo od svoje stare narodne religije, izvršilo je takozvanu reinterpretatio cristiana.

Dakle, sam kult i ritual je hristijanizovan ali je okolno stanovništvo nastavilo da njeguje kult, u promijenjenim uslovima i na promijenjen način. Tako je kult preistorijskom pretku zamijenjen kultom Svete Trojice koji je, na neki način, supstituisao i vrhovno Ilirsko božanstvo. Pa je pred povorkom koja je na dan Svete Trojice vršila ritual išao sveštenik, nošen je krst i pjevale su se i narodne i crkvene pjesme.

Na taj način je u dugom vremenskom periodu uspostavljana tradicija prilagođena crkvenoj doktrini. Međutim, zbog snažnog otpora naroda koji je, očito, odbijao da se okane praktikovanja praistorijske tradicije, krajem 10. ili 11. vijeka, crkvena jerarhija, namjerno je uspostavila simbiozu između kultnog predmeta, krsta Svetog Vladimira, i kulta koji je praktikovan na tumulu na Rumiji.

Dokaz tome je činjenica da je Sveti Vladimir pogubljen 22. maja, a njegov krst se iznosi na Rumiju umjesto na taj datum, tek, na Trojičindan. Taj krst, kao zavjetna svetinja, vjekovima se čuva u porodici Androvića, štićen i poštovan od svih stanovnika podrumijskih sela.

Najstariji Andrović drži Vladimirov krst, Foto: Privatna arhiva

O SVETOM VLADIMIRU

O Svetom Vladimiru u „Ljetopisu Popa Dukljanina“ najstarijeg crnogorskog pisanog spomenika, pisanog najvjerovatnije oko 1175 godine piše: „…Glava mu bi odsječena 22. maja…. Da bi Gospod obznanio zasluge blaženog mučenika Vladimira, mnogi vjernici skrhani raznim bolestima, pošto su ušli u crkvu i molili se kod njegovog groba, ozdrave… Njegovo tijelo leži u cjelosti sačuvano i miriše kao da je namazano mnogobrojnim mirisima, a rukom drži onaj krst koji je dobio od cara“. U komentaru Ljetopisa, dr Slavko Mijušković navodi riječi Ivana Jastrebova o krstu: „…prastari krst je sačuvan, i nahodi se kod Đura Androvića u selu Mikulićima. Koliko se poštuje ovaj krst, može se suditi po ovome. Turci kad ga dižu zbore ovako: ‘Krst se diže, Bog se moli, Gospodi pomiluj!’ Tako i sad pri svetkovini oni izgovaraju te reči sa pobožnošću i smirenošću“.

Inače, krst koji se iznosi na Rumiju je srebrom okovani isti onaj drveni krst koji je makedonski car Vladislav poslao knezu Vladimiru kao zalog da ga neće ubiti ukoliko se odazove njegovom pozivu i dođe u njegov dvor u Prespu. Međutim, kada je Vladimir doputovao u Prespu Vladislavljevi ljudi su mu odrubili glavu, ali je Vladislav dozvolio njegovoj ženi, kćeri makedonskog cara Samuila, da njegovo tijelo preuzme i sahrani u mjestu Krajina, podno Rumije, đe je bio Vladimirov dvor. Njegove mošti su bile sahranjene u krajinskoj Crkvi Svete Marije i na moštima je bio položen, upravo, taj krst.

Prilikom okupacije našeg prostora, u vrijeme velikog asrpskoga župana Stefana Nemanje, njegove mošti su prenešene u Albaniju u Manastir Svetog Jovana đe se i danas nalaze. Ali je Vladimirov krst, ipak, ostao u pośedu stanovnika Krajine. Zato njegov kult i kult njegovog krsta naročito njeguje stanovništvo koje živi s obje strane podnožja Rumije. A poštovan je kao svetac na prostoru koji zahvata pojas širok od mora pa do planinskih vijenaca Prokletija i Šare između gradova Bara i Ohrida. Mada se štuje i u Bugarskoj i sjevernoj Grčkoj.

ZAKLJUČAK

Nesumnjivo je da su ovaj kult na Rumiji prvobitno njegovali pripadnici lokalnog plemena Labeata. Krajem šestog vijeka, nakon naseljavanja Slovena na našim prostorima, smiješano slovensko-ilirsko stanovništvo nastavilo je da ga njeguje do 10. vijeka, moguće, u nešto izmijenjenom obliku. Ali od 10. vijeka, u ritualnom i kultnom smislu, u hristijanizovanom obliku kakvog ga mi danas znamo. Međutim, nesporno je da je ovaj kult vršen na ovakav način, u tako dugom periodu, jedinstven na čitavom Balkanu i predstavlja relikt kulta čija se starost mjeri vremenom od, bar, nekih 25 vjekova.

Predstavlja evropski raritet i pripada evropskoj kulturnoj baštini koja se kao takva mora zaštititi u neizmijenjenom obliku. Jer, integriše tri naroda koji pripadaju trima konfesijama – pravoslavnoj, katoličkoj i islamskoj. Zaštitu, prirodno, treba da uživa i kultno mjesto, vrh Rumije i kultni i sakralni objekat, tumul na Rumiji.

RAZLOZI RAZARANJA TUMULA

Sa političkog i kulturološkog stanovišta razmatrano, ovaj nasrtaj na iznimnu kultnu i kulturnu vrijednost koja čini posebnost crnogorskog prostora i Crnogoraca kao nacije uopšte, ustvari, podstaknut je željom velikosrpskih nacionalista da izvrše reinterpretaciju kulta, podstaknu međukonfesionalne podjele u Crnoj Gori i posiju klicu mržnje među pripadnicima sviju triju konfesija koje ga visoko poštuju.

Takođe, i da supsitutišu crnogorske kultne i kulturne vrijednosti s namjerom da crnogorski prostor osvoje duhovnim a potom, prirodno, i drugim sredstvima. Njihova namjera, da nad ovom svetinjom sagrade crkvu, sračunata je i s ciljem da izazovu unutarcrnogorske sukobe koji će, sasvim sigurno, razorno djelovati na to konfesionalno crnogorsko nacionalno biće i na odnose među pripadnicima svih triju konfesija u podrumijskom kraju. A čije je vezivno tkivo, baš, Kult Svetog Vladimira, njegov krst, tumul i Rumija. Zato su i nasrnuli na ove crnogorske svetinje.

Helikopter srpske vojske prevozi limenu crkvu na Rumiju, Foto: Privatna arhiva

Metalna crkvica nasađena na kultno mjesto, Foto: Privatna arhiva

CILJEVI I POSLJEDICE

Ovaj čin ima višestruke ciljeve koji su međusobno koherentni. Dakle, uništenje materijalnih tragova starih crnogorskih kultova s ciljem da se oni reinterpretiraju na način koji je stran crnogorskom biću. Potom supstituisanje njihove materijalne i nematerijalne baštine na način što bi se ritual i ciljevi Kulta prilagodili velikosrpskim namjerama. A na koncu, na Rumiji bi se posadio biljeg koji bi trebalo da obilježava takozvani srpski prostor.

Zato ovaj čin nije vandalski niti devastacija, već se radi o svjesnom, planskom i organizovanom rušenju, zatiranju i reinterpretiranju materijalnih činjenica, spomenika kulture i duhovnih vrijednosti s ciljem da crnogorska kultura bude zbrisana s mape svjetskih kultura.

Naravno da će posljedice razaranja kultnog i sakralnog objekta, tumula na Rumiji i poništenja obreda iznošenja Vladimirovog krsta na Rumiju, biti izuzetno razorne po crnogorsko nacionalno biće i međuvjerski mir i ljubav. Jer će dugoročno podsticati razdor među Crnogorcima i između Crnogoraca, Albanaca, Bošnjaka i Muslimana. Inače, ispod Rumije je i sjedište najstarije crnogorske nacionalne institucije Arcibiskupije dukljansko-barske čija su sjedišta, svojevremeno, bila u Podgorici, kod Spuža, a danas u Baru.

Ova najstarija crnogorska institucija, danas je duhovna matica Crnogoraca katoličke vjeroispovijesti koji, uglavnom, žive u Baru i podnožju Rumije sa njene obje strane. Zato je ovaj akt, očito, sračunat i s ciljem da se nasrne i na vrijednosti koje, prevashodno, simbolizuje dukljansko-barska Arcibiskupija.

POVRAĆAJ U PRVOBITNO STANJE I TRAJNA ZAŠTITA

Rumija je nesporno kultno mjesto i arheološki lokalitet, a tumul na njoj je sakralni i kultni objekat koji podliježe spomeničkoj zaštiti kao objekat od izuzetnog značaja ne samo kulturnog, već nacionalnog i političkog značaja zbog čega ga treba naročitim mjerama zaštititi.

U svakom slučaju, on zbog svoje starine i namjene pripada evropskoj i svjetskoj kulturnoj baštini. Pa bi zato trebalo da uživa i zaštitu UNESCO-a. Istu vrstu zaštite treba da uživaju i vrh Rumije, Kult i krst Svetog Vladimira koji sa tumulom sačinjavaju nerazdvojivu cjelinu. Prosto, neredovno stanje, naročito u pitanjima religioznih kultova, koje u nas traje od 1945. godine, uslovilo je i nemaran odnos državnih institucija prema svetinjama, uopšte.

Na koncu, vjerovatno, niko ni u snu nije mogao pomisliti da bi nekome palo na pamet da nasrne na ovu svetinju. Zato, metalni objekat mora da bude uklonjen s vrha Rumije, tumul obnovljen u prvobitnom obliku i obnovljen tradicionalni obred iznošenja Vladimirovog krsta, na Trojičindan na Rumiju.

Naravno, na tradicionalni način koji podrazumijeva da pripadnici sve tri konfesije podrumijskog kraja, u povorci za Vladimirovim krstom, pohode tumul i na njemu ostavljaju po jedan kamen.

Zaziđivanje

Pobjeda je 23. oktobra 2018. godine objavila priču, praćenu fotrografijama, da jer Crkva Srbije nastavila sa devastacijom Rumije, odnosno Kulta Svetog Vladimira.

Objavili smo da su počeli kamenom da zaziđuju limeni objekat na Rumiji, a istog dana tada je mješovita ekipa inspektora (urbanističko-građevinski, komunalni i policijski) izašla na vrh ove planine da bi, kako su saopštili, utvrdili u čijoj je nadležnosti nelegalna aktivnost Mitropolije crnogorsko-primorske, te o kakvim radovima je riječ.

Dan kasnije Ministarstvo održivog razvoja i turizma izdalo je saopštenje u kom je navedeno da je „u toku zakonski postupak urbanističko-građevinske inspekcije MORT-a, u kojoj je zapisnički konstatovano da je“ na vrhu Rumije „izveden određeni obim radova“, a da oni nijesu u skladu sa Zakonom.

– Zapisnik je dostavljen stranci na izjašnjenje, a nakon okončanja postupka preduzeće se zakonom predviđene mjere – saopšteno je tada.

Crkva Srbije izjašnjenje je dostavila 29. oktobra.

Tog dana je u Skupštini Crne Gore tadašnji ministar održivog razvoja i turizma Pavle Radulović, odgovarajući na poslaničko pitanje, rekao da su predstavnici Mitropolije crnogorsko-primorske saslušani u resoru na čijem je čelu.

– Inspekcija je utvrdila da se u momentu inspekcijskog nadzora ne izvode radovi na limenom objektu koji je postavljen na vrhu ove planine. Utvrđeno je da je oko objekta dimenzija u osnovici 4×4 metra, otprilike, po spoljnem obodu postavljena armaturna mreža. Po obodima objekta sa svake strane izvedena je kamena obloga u visina od cirka dva metra. Oko objekta je postavljena gomila nabačanog kamenja. Inspektorka je shodno zakonskom ovlašćenju iz člana 200 Zakona o planiranju prostora i izgradnji objekata utvrdila da investitor za navedene radove ne posjeduje odobrenje za gradnju niti je početak gradnje prijavio nadležnom isnpekcijskom organu, a ispred objekta nije postavljena gradilišna tabla. Konstatovano je da za predmetnu lokaciju nema važećeg planskog dokumenta koji bi dozvolio izgradnju ovog objekta – naveo je Radulović tada i dodao da će „inspekcija nastaviti da preduzima zakonom propisane mjere“.

Nakon što je Pobjeda objavila priču o zaziđivanju „limenke“ na Rumiji, koju je SPC nazvala Crkvom Svete trojice uslijedile su burne reakcije dijela javnosti, a tadašnji premijer Duško Marković poručio je da će Vlada ukloniti limeni objekat jer je nezakonito postavljen, da će biti inicirane „prekršajne i krivične prijave

Kao što za svakog građanina važe planska dokumenta i procedure koje ta planska dokumenta sadrže, to mora važiti i za Mitropoliju crnogorsko-primorsku. Njihovo duhovno i svetovno opredjeljenje ne može biti razlog ili činjenica koja će ih osloboditi od primjene zakona. Čudi me da je mitropolit Amfilohije dozvolio jednu takvu aktivnost i nastavak nelegalnih radova na crkvi na Rumiji, koja je rješenjem Ministarstva uređenja proglašena nelegalnim objektom – rekao je tadašnji premijer Marković.

Tadašnji ministar za ljudska i manjinska prava Mehmed Zenka kazao je Pobjedi da je „vrijeme zrelo za konkretan odgovor na provokaciju Srpske crkve“, te da je ubijeđen će Vlada „ovog puta takav odgovor sigurno imati“.

Iz Uprave za zaštitu kulturnih dobara saopštili su tada Pobjedi da je Kult Svetog Vladimira postavljanjem limene ‘crkve’ na vrhu Rumije 2005. godine „pretrpio izvjesne izmjene“, te da „učesnici procesije islamske i katoličke vjeroispovjesti od tada ne učestvuju u procesiji ili učestvuju u manjem broju“.

Crnogorski pokret je 23. oktobra zbog dogradnje limenog objekta na Rumiji tvrdim materijalom uputio Vrhovnom državnom tužilaštvu krivičnu prijavu protiv Mitropolije crnogorsko-primorske koja je kasnije odbačena.

U decembru 2018. iz Ministarstva održivog razvoja i turizma Pobjedi su rekli kako su radnici koje je angažovala Crkva Srbije tokom novembra sa ,,limenke“ na Rumiji uklonili armaturnu mrežu i razidali kameni zid.

– Mitropoliji crnogorsko-primorskoj 30. oktobra, rješenjem urbanističko-građevinske inspekcije, naloženo je uklanjanje kamene obloge i ona je postupila po ovom rješenju i uklonila armaturnu mrežu i kamenu oblogu – rekli su oni tada.

Pobjeda je dobila fotografije koje su napravili planinari koji su se 1. decembra 2018. ispeli na Rumiju i na njima se uočava da je metalna armatura uklonjena sa dijela limenog objekta – sa krovne konstrukcije i vrata malenog zvonika, a prekrečeni su i tragovi varilačkih radova kačenja armature.

„Limenka“ je, međutim, i dalje u kamenu. „Ukopana“ i skoro sakrivena u „suvozidu“ koji je omeđava.

Iz Ministarstva Pobjedi tada nije saopšteno da li se inspekcija uvjerila da je objekat razidan ili su Crkvi Srbije vjerovali na riječ.

Kult Svetog Vladimira je 2014. godine registrovan kao nematerijalno kulturno dobro.