Svjetski dan nastavnika: Podrška nastavnicima tokom pandemije

Povodom Svjetskog dana nastavnika, koji se širom svijeta obilježava 5. oktobra, UNICEF i Delegacija EU u Crnoj Gori pozivaju na jačanje podrške nastavnicima kako bi se osiguralo da svako dijete dobije kvalitetno inkluzivno obrazovanje tokom pandemije COVID-a-19.

“Svi se sjećamo barem jednog nastavnika koji nam je promijenio život ‒ koji nam je pomogao da pronađemo svoj talenat, podržao nas kada nam je bilo najpotrebnije i nadahnuo nas da postanemo ono što jesmo. Dobri nastavnici su suština kvalitetnog obrazovanja. Zbog toga je presudno redovno se s njima konsultovati o izazovima s kojima se suočavaju, ali i o najboljim načinima za organizovanje bezbjednog, kvalitetnog i inkluzivnog obrazovanja tokom ove pandemije, te im pružiti svu potrebnu podršku”, rekao je šef predstavništva UNICEF-a u Crnoj Gori Huan Santander.

UNICEF i EU nedavno su uputili globalni apel da podstaknu države da daju prioritet bezbjednom i kvalitetnom obrazovanju po mjeri djeteta tokom pandemije, fokusirajući se na potrebe najugroženijih grupa.

“Najugroženija djeca ‒ ona sa smetnjama u razvoju, ona koja žive u siromaštvu, romska i egipćanska djeca i ona sa hroničnim bolestima ‒ plaćaju najvišu cijenu obrazovne krize izazvane pandemijom COVID-a-19. Davanjem prioriteta najmarginalizovanijoj djeci možemo smanjiti nejednakost u obrazovanju i osigurati da svako dijete stekne znanja i vještine potrebne za uspjeh u životu. Da bismo to postigli, moramo kontinuirano podržavati nastavnike”, poručila je šefica Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori Oana-Kristina Popa.

Prema istraživanju koje je početkom septembra Ipsos sproveo s roditeljima Crne Gore, uz podršku UNICEF-a i Britanske ambasade u Podgorici, čak 86 odsto roditelja izdvojilo je komunikaciju i saradnju s nastavnicima kao najpozitivniji aspekt učenja na daljinu tokom prethodne školske godine.

U Crnoj Gori, kao i širom svijeta, nastavnici vrijedno rade kako bi svojim učenicima stvorili novo okruženje za učenje i osigurali da se škola može nastaviti.

“Da bi imali kvalitetno obrazovanje tokom ove pandemije, potrebno je svim nastavnicima pružiti psihosocijalnu podršku. Takođe, nastavnicima su neophodne nove tehnologije i obuke za sticanje digitalnih vještina i znanja kako bi ih efikasno koristili”, navode u UNICEF-u.

Iz tog razloga, UNICEF je, u saradnji s Ministarstvom prosvjete, do sada omogućio obuku 2.000 nastavnika za korišćenje digitalnih alata za kvalitetnije obrazovanje putem interneta. Nova grupa od 2.200 nastavnika biće obučena tokom ovog polugođa.

EU podržava nastavnike kroz obuke u raznim oblastima i pomaže reformu crnogorskog obrazovnog sistema kroz jačanje inkluzivnog obrazovanja, razvoj kurikuluma, modernizaciju stručnog obrazovanja i poboljšanje kvaliteta nastave.

*

NVU Prosvjetna zajednica Crne Gore podsjetila je da je 5. oktobar Svjetskim danom nastavnika proglasio UNESKO 1994. godine u spomen na isti datum 1966. godine, kada je potpisana Preporuka o statusu prosvjetnih radnika, te da je njihova obaveza da svojim radom i ponašanjem podsjećaju na plemenitu i tešku misiju – obrazovanje i vaspitanje, samim tim osposobljavanje i osamostaljivanje djece, budućih stručnih i zadovoljnih građana.

“Naš cilj nije samo puko pružanje informacija, već je, prevashodno, naš cilj razvijanje empatije, ljubavi, radnih navika, kulturnog ponašanja, prihvatanja različitosti… Tu plemenitu ulogu smo odabrali, prihvatili i časno je “igramo” bez obzira na uslove rada, status u društvu, primanja”, kazala je Olivera Leković iz ovog NVU.

Navodi da nastavnici u ovim teškim danima, svojim požrtvovanim radom dokazuju da su jedna od najvažnijih karika jednog društva.

Prosvjetna zajednica zarad dobrobiti obrazovnog sistema Crne Gore ističe zahtjeve koje smatraju da treba u što kraćem roku riješiti, da loše posljedice po obrazovanje djece ne bi bile dugoročne i teško nadoknadive.

“Vakcinu protiv Covid 19 vjerovatno ćemo ubrzo pronaći, ali vakcinu protiv neznanja nećemo”, ističe Leković.

Prvi zahtjev je decentralizacija škole.

“Dozvoliti školama da organizuju nastavu naspram svojih mogućnosti, a poštujući mjere Instituta za javno zdravlje. Školama koje broje manji broj učenika, a imaju dovoljno prostora, dozvoliti da svi razredi pohađaju nastavu. Obično su u pitanju seoske ili prigradske škole iz područja gdje je loša ili nikakva pokrivenost internetom, gdje su česti i prekidi napajanja el. strujom i veliki broj djece nema računarsku opremu pomoću koje bi mogli da prate učenje na daljinu”, ocijenila je Leković.

Navodi da je trenutno situacija takva da su ta djeca diskriminisana jer im nisu omogućeni osnovni uslovi za obrazovanje.

Školama koje broje veliki broj učenika, neposredan rad sa nastavnicima omogućiti i učenicima 3. ciklusa (7, 8. i 9. razred), kao i učenicima od 2. do 4. razreda srednje škole tako što bi se koristile prostorije iz lokalne zajednice ili na neki drugi način.

“Ispunjenjem ovog zahtjeva u klupe bi bila vraćena i sva djeca koja rade po Individualnom obrazovnom programu, a koja su trenutno posebno diskriminisana”, cijeni Leković.

Prosvjetna zajednica traži da Ministarstvo prosvjete što hitnije opremi sve učionice od 1-6. razreda kao što je obećalo u maju.

“Tada je i naglašeno da su novčana sredstva obezbjeđana za pomenutu investiciju. Ovo stoga jer nastavnici rade u učionicama bez računarske opreme iako je 21. vijek, a i trenutno su neupotrebljivi digitalni udžbenici koji su urađeni za učenike prvog razreda”, podsjeća Leković.

Treći zahtjev prosvjetne zajednice je plaćanje septembra kolegama koji rade na određeno, kao i honorarne časove jer će časove od septembra zajedno sa svim ostalim nastavnicima nadoknaditi u narednom periodu.

Traže i što hitniju izgradnja škola i vrtića u opštinama gdje je to godinama neophodno.

“Za 15 godina na nivou Crne Gore izgrađena je samo po jedna osnovna škola u Budvi, Kolašinu, Baru, Podgorici i jedna srednja u Golubovcima. U periodu od 2005. do danas u velikom broju opština nije izgrađena ni jedna nova škola. U Nikšiću, Cetinju, Kotoru, Herceg Novom, Beranama većina škola, osnovnih i srednjih sagrađene su početkom 80ih, poslije zemljotresa, i to kao montažni objekti koji su i dalje u upotrebi iako su pod visokim rizikom”, navodi Leković.

Trenutna situacija je takva da imamo nekoliko fakulteta koji obrazuju nastavnike od kojih veliki broj rade na određeno (oko 1500 nastavnika) ili su čekajući godinama na birou odlučili da se prekvalifikuju.

Takođe, glavni grad je 2015. dobio veću sumu novca od EU banke za izgradnju 6 vrtica, 14 osnovnih škola, 1 gimnaziju, 2-3 srednje škole.

“Do sada je izrađeno samo 2 vrtića i jedna srednja škola iako su i ostale obrazovne ustanove neophodne i za njih je bio obezbjeđen sav potreban novac. Vjerovatno je suvišno pričati koliko bi, da je planirano izgrađeno, to uticalo na smanjenje broja nezaposlenih nastavnika, na smanjenje broja djece u vrtićkim grupama i u  odjeljenjima, na uslovnije i opremljenije učionice, na zadovoljstvo i produktivnost djece i nastavnika, na bolji obrazovni sistem u Crnoj Gori, pa čak i sad za vrijeme pandemije Covid-19”, zaključuje ovo NVU.