SVE ZA DIL SA SRBIJOM: Kupac akcija EPCG država ili da se poništi poziv – prodaja bi predstavljala IZDAJU; EPS u ogromnim problemima!

Elektroprivreda Crne Gore (EPCG) objavila je javni poziv u kojem obavještava zainteresovane da do 1. avgusta dostave ponude za kupovinu 11,8 miliona sopstvenih akcija, što čini deset odsto najvrijednije crnogorske energetske kompanije.

U javnom pozivu objavljenom na sajtu EPCG, minimalna cijena akcije je 8,63 eura a pravo učešća na pozivu imaju energetske kompanije instalisanih kapaciteta od najmanje hiljadu megavata (MW) ili sa osnovnim kapitalom od najmanje 500 miliona eura. Ključni kriterijum za vrednovanje ponuda biće ponuđena cijena. Ukoliko se utvrdi da dva ili više ponuđača imaju isti broj bodova, najpovoljnijim će se smatrati onaj čija je ponuda stigla prva.

EPCG je tzv. sopstvene akcije otkupila 2019. godine od dotadašnjeg strateškog partnera, italijanske kompanije A2A i po zakonu je morala da ih u određenom periodu proda ili poništiti. Prema posljednjim podacima, država je vlasnica 88,64 odsto akcija, a na drugom mjestu je EPCG sa svojih 9,99 odsto. Ostali akcionari imaju ispod 1 odsto akcijskog vlasništva.

Poništenje sopstvenih akcija bi značilo umanjenje kapitala za procjenjeni iznos tih akcija, dok bi se akcionarima povećalo procentualno učešće u kompaniji. Iz EPCG, na čijem se čelu Odbora direktora nalazi prekaljeni zastupnik neočetničke i velikosrpske politike iz DF-a Milutin Đukanović, su ranije ocijenili da bi se prodajom spriječila šteta za procjenjenu vrijednost kapitala kompanije, a istovremeno bi kompanija prodajom akcija dobila novac za investicione projekte.

Kupac država ili poništiti poziv

Država kao dominatni vlasnik EPCG ima dvije opcije – da otkupi akcije ili da poništi javni poziv. Premijer Dritan Abazović je na premijerskom satu u srijedu saopštio da je emitovanje akcija EPCG zakonska obaveza, kao i ”da bi bilo najbolje da ih kupi država”.

”Naša želja je da to kupi država, ili da se ponište”, naveo je Abazović.

Međutim, dobro je poznato da Abazović ne važi za osobu kojoj se može vjerovati na riječ i za koga se, na osnovu izjava i ponašanja koje je ispoljio od kad je došao na premijersko mjesto, slobodno može reći da je patološki lažov.

Ako uzmemo u obzir da se za Abazovića sumnja da radi za srpsku Bezbjednosno obavještajnu službu (BIA) i da je na platnom spisku Aleksandra Vučića, posebno je sporno što se kao potencijalni kupac akcija EPCG pominje Elektroprivreda Srbije. Dio javnosti sasvim opravdano sumnja da se radi o dogovoru Abazovića sa političkim vrhom Srbije, posebno što je sve došlo nakon njegove posjete toj državi.

Sumnju su podgrijale i želje Srbije, odnosno Aleksandra Vučića, koji je prošle zime u jeku velikih problema oko snabdijevanja strujom donio političku odluku da se “krene u kupovinu energetskih resursa u susjednim državama”.

Za te transakcije Vučić odavno govori da novca ima!

Prodaja trećim licima

Eventualna prodaja akcija EPCG firmama poput EPS predstavljala bi neviđenu finansijsku izdaju. Prvo, aktuelne prilike na tržištu u jeku energetske krize zbog agresije Rusije na Ukrajinu su takve, da bi prodaja bila glup potez, jer je izvjesno da će vrijednost svih firmi iz tog sektora samo da rastu.

EPCG ima koliko toliko stabilnosti u obezbjeđivanju električne energije, a dalji razvoj kroz obnovljive izvore može dodatno da uveća vrijednost energetske kompanije. Procjene su da bi eventualna kupovina u ovom trenutku mogla potencijalnom investitoru da se vrati u vrlo kratkom roku, pominju se čak dvije do tri godine. U tom slučaju, svako uvođenje bilo koje firme u vlasništvo u EPCG bio bi klasičan poklon tom potencijalnom investitoru.

Poništenje sopstvenih akcija bi značilo umanjenje kapitala za procjenjeni iznos tih akcija, dok bi se akcionarima povećalo procentualno učešće u kompaniji.

EPS u haotičnoj situaciji

Za sada jedini potencijalni investitor je Elektroprivreda Srbije. Međutim, ta kompanija je u ogromnim problemima i dugovima. Zaposleni u TENT,  koji je dio EPS-a Dragoslav Ljubičić nedavno je saopštio vrlo alarmantne podatke.

”EPS je od 12. decembra 2021. godine imao ukupan gubitak od milijardu i 200 miliona eura. “Građani moraju da znaju da čak i ukoliko se uvozi najskuplji ugalj, a ne uvozi se, proizvodnja iz tog uglja je jeftinija od uvoza struje. Mi nemamo dovoljno spremnog uglja za iskopavanje i tu leži jedan od glavnih problema pred zimu”, rekao je Ljubičić za novu.rs.

Glavni ekonomista Fiskalnog Savjeta Srbije Danko Brčerević saopštio je nedavno da je “poslovanje EPS-a neodrživo”.

”Spoljnotrgovinski deficit Srbije u razmjeni robe i usluga pogoršan je u prva četiri meseca skoro tri puta u odnosu na isti period prethodne godine, od januara do aprila iznosio je više 2,5 milijarde eura, a u 2021. bio je ispod 900 miliona eura, dok su strane direktne investicije umanjene za više od 30 odsto“, ukazao je Brčerević u intervjuu za internet portal Radio-televizije Srbije.

Problemi u Kolubari, žele jeftiniji ugalj iz Crne Gore

Za EPS već neko vrijeme postaje problem u rudarskom basenu Kolubara, jer ugalj nije “kaloričan”, zbog čega je neophodno mnogo lož ulja da bi bio upotrebljiv za proizvodnju električne energije. U slučaju da dođe do problema u snabdijevanju energetima iz Rusije Srbija bi mogla da upadne u veliki problem, a u tamošnjim medijima se već govori i o potencijalnim restrikcijama ove zime.

Podaci govore da su samo EPS i Srbijagas prošle godine imali gubitke u iznosu od milijardu eura što predstavlja 2 odsto bruto društvenog proizvoda Srbije. Mediji su prenijeli da je “loša finansijska situacija u kojoj se nalazi Elektroprivreda Srbije uzrokovala, pored kašnjenja u plaćanju struje proizvođačima iz domaćih obnovljivih izvora energije, i kašnjenje u isplati električne energije nabavljene u inostranstvu”.

Iz svega je jasno da je EPS hitno neophodno da uđe u vlasništvo EPCG jer bi na taj način mogli da dođu do povoljnije cijene struje, ali i kvalitetnog uglja iz Rudnika uglja Pljevlja koji i sada dobijaju po cijenama koje su tri puta niže nego one koje plaćaju za tu rudu kada je kupuju u Bosni i Hercegovini.

Cijena uglja u Kolubari je 80 eura po toni, Bosanci ga prodaju za 50 eura, a Pljevlja Srbiji za 28 eura po toni!

Rudnikom uglja Pljevlja trenutno rukovodi garnitura koja za matičnu državu smatra Srbiju. O tome svjedoči i nedavna ekskurzija članova Odbora direktora Rudnika uglja iz Demokrata i DF-a, koji su početkom prošle sedmice bili u posjeti Cetinjskom manastiru na poziv šefa crnogorsko-primorskog Crkve Srbije Joanikija Mićovića.

Razlog je, kako je zvanično objavila Mitropolija Crkve Srbije – prisustvovanje rukovodstva Rudnika rukopoloženju protojereja Blagoja Rajkovića za rektora Cetinjske bogoslovije?!

Uz premijera koji otvoreno radi za interese Srbije, ovakvu garnituru u Odboru direktora Rudnika uglja  i prekaljenog zastupnika neočetničke i velikosrpske politike iz DF-a Milutin Đukanović na čelu Odbora direktora EPCG, sasvim je izvjstan scenario da se Srbiji, koju smatraju za matičnu državu, namjesti neki povoljan aranžman, naravno, na štetu Crne Gore i njenih građana.

D.G.