Spremni za Vaš tomos o autokefaliji, pravovremene odluke Vaseljenske patrijaršije su presudne — Pendarovski pisao Vartolomeju

Priredio: V.J.

Makedonski predsjednik Stevo Pendarovski je danas poslao pismo Vartolomeju, navodeći da je „Vaseljenska patrijaršija ISPRAVILA ISTORIJSKU NEPRAVDU prihvatanjem Ohridske arhiepiskopije u kanonsko jedinstvo”.

„Ispravljate istorijsku nepravdu nanijetu našoj Crkvi i njezin vjernicima i LIJEČITE DUBOKE RANE nanijete višedecenijskom izolacijom. Posebno je važno što prepoznajete našu Crkvu i njezin istorijski kontinuitet s drevnom Ohridskom arhiepiskopijom, koja je vijekovima bila utočište i izvor duhovne snage i nade za pravoslavne vjernike“.

„Vaša Svesvetost uživa veliki ugled i poštovanje među velikom većinom građana Makedonije, bez obzira na njihovu etničku, vjersku, političku i generacijsku pripadnost”.

Pendarovski očekuje da tomos za autokefaliju Crkve u Makedoniji dođe iz Carigrada, a ne iz Beograda.

U tom kontekstu Pendarovski u pismu govori o „PRESUDNOME PERIODU u kojem PRAVOVREMENE odluke Vaseljenske patrijaršije mogu biti RJEŠAVAJUĆE za duhovni identitet sadašnjih i buducih generacija, a samim tim i na duhovno i društveno okruženje u Republici Śevernoj Makedoniji“.

„Imajući u vidu ISTORIJSKO I KANONSKO PRAVO Vaseljenske patrijaršije, zajedno sa svojim sugrađanima pravoslavne vjeroispovijesti, iskreno se nadam i očekujem skoro konačno rješenje administrativnoga statusa naše Crkve davanjem TOMOSA O AUTOKEFALIJI od Vas.

Cjelokupno dovršenje autokefalnosti naše Crkve za nas je od NAJVIŠEGA NACIONALNOGA INTERESA jer otvara mogućnost za novi i neopterećeni duhovni procvat Ohridske arhiepiskopije i napredak i pomirenje u makedonskome društvu“, navodi se u pismu Pendarovskog.

Arhijerejski sabor Crkve Srbije (SPC), pod drukčijim objašnjenjem, saopštio je 16. maja da se PRAKTIČNO SAGLASIO sa meritornom odlukom Sinoda Vaseljenske patrijaršije od 9. maja u kanonskome postupku apelacije koji je trajao četiri godine: da makedonska jerarhija nije raskolnička, za kakvu su je Srbi još 1967. proglasili.

Takođe, arhijerejski sabor Crkve Srbije, mada to ne želi javno da naglasi, sada postupa u pogledu Crkve u Makedoniji upravo po još jednom nalogu Sinoda Vaseljenske patrijaršije od 9. maja, koji glasi:

„Ostavlja se presvetoj Crkvi Srbije da reguliše administrativna pitanja koja postoje između nje i Crkve u Śevernoj Makedoniji, svakako u okviru kanonskoga poretka i crkvenoga predanja”.

Ranije danas je Sinod Makedonske pravoslavne crkve – Ohridske arhiepiskopije (MPC-OA) odlučio da prihvati poziv i 19. maja u Beogradu sasluživanje sa Crkvom Srbije (SPC), zauzvrat očekuje saglasnost Srba na makedonsku autokefaliju i da se SPC do kraja maja obrati Vartolomeju kako bi izdao tomos makedonskoj autokefaliji.

Istovremeno, arhiepiskop Stefan Veljanovski, poglavar MPC-OA, danas je pismom vaseljenskom patrijarhu Vartolomeju zahvalio i na pozivu da na crkveni praznik Pedesetnice – Svete Trojice 12. juna učestvuje u zajedničkoj liturgiji u Carigradu.

Portparol Sinoda MPC-OA, mitropolit debarsko-kičevski Timotej Jovanovski, kazao je danas kako se „nadaju i očekuju da će do kraja ovoga mjeseca SPC uputiti prijedlog Vaseljenskoj patrijaršiji za AUTOKEFALNI STATUS”.

„SPC treba da predloži Vaseljenskoj patrijaršiji davanje autokefalnoga statusa, što treba da odobre sve pravoslavne crkve, a zatim da Vaseljenski Patrijarh izda tomos, koji treba da potpišu on i episkop SPC”, kazao je Timotej.

Međutim, ovako opisana procedura je PRESEDAN za sveštenu praksu Istočno-pravoslavne Crkve, te ostaje da se vidi da li je prihvatljiva za Vaseljensku patrijaršiju, koja je dosad tomose o autokefaliji izdavala uvijek potpuno samostalno.

Naime, upravo ovakav presedan, proceduru kakvu je opisao mitropolit Timotej Jovanovski, tražila je Moskovska patrijaršija po pitanju Ukrajine, što je za Vaseljensku patrijaršiju bilo neprihvatljivo i protivno sveštenoj praksi. Na taj način, bilo koja od pomjesnih crkava može da na neodređeno vrijeme BLOKIRA proces priznavanja neke autokefalije, kao što je Moskovska patrijaršija, uz asistenciju SPC, namjeravala po pitanju Ukrajine.

Kao i u slučaju Ukrajine, Vaseljensku patrijaršiju i Vartolomeja ne obavezuju nikakva NOVOKOMPONOVANA RUSKO-SRPSKA TUMAČENJA, ništa osim sveštenoga predanja i kanona.

Upravo na temelju sveštenoga predanja i kanona, koristeći svoje ingerencije u crkveno-sudskome postupku po žalbi arhijereja MPC-OA, Vaseljenska patrijaršija je mjerodavno i potpuno unilateralno 9. maja skinula od 1967. nametnutu srpsku stigmu „raskoilnika” s pravoslavnih Makedonaca.