Popov pokušao da ponovi moldavski scenario destabilizacije u Crnoj Gori

Ruski državljanin Vladimir Popov, osumnjičen za organizaciju terorističkih aktivnosti u Crnoj Gori oktobra 2016. godine i stvaranje kriminalne organizacije, pokušao je – kao agent ruske obavještajne službe GRU- sličnu operaciju destabilizacije u Moldaviji ljeta 2014. godine. Detalji dešavanja otkrivaju da se isti model djelovanja ruske obavještajne službe u Moldaviji 2014. ponovio i u Crnoj Gori dvije godine kasnije. Zapanjujuća je, piše Pobjeda, podudarnost modela djelovanja – agenti GRU-a tajno povezuju ekstremiste i političare sa ciljem da se blokira međunarodno povezivanje država sa Evropskom unijom i NATO savezom.

Prema pisanju novinara moldavskog sajta Deschide.MD Vadima Vasilijua, tajnu operaciju organizacije grupa spremnih da svrgnu izabranu vlast, zvanična Moskva je planirala ljeta 2014. godine u Moldaviji, kao reakciju na plan vlade u Kišinjevu da se potpiše Sporazum Republike Moldavije o pridruživanju Evropskoj uniji.

Moskva je tada u Moldaviji, kako piše novinar Vasiliju, dizajnirala razne scenarije: od rukovanja akcijama građanske neposlušnosti u okrugu Gagauzije, organizovanja paravojnih grupa, sve do pokušaja podmićivanja članova parlamenta Moldavije, koji su trebali da blokiraju ratifikaciju Sporazuma o pridruživanju sa EU.

U stvari, Moskva je radila na dva kolosjeka: preko agenta GRU-a pokušala je organizovati takozvane ,,saboterske grupe“ čiji je zadatak bio, ne samo podizanje političkih tenzija, već povezivanje sa ekstremistima koji bi izazivali nemire i diverzantske akcije na terenu.

Upravo se tada u Moldaviji pojavio famozni Vladimir Popov. Moldavska tajna služba je brižljivo pratila njegovo kretanje i konstatovala da je Popov putovao na relaciji Kišinjev – Tiraspol – Komrat. Popov je, prema izvještaju moldavskih istražitelja, na teritoriju Moldavije ušao 30. maja u 12:53, a glavni grad Moldavije Kišinjev napustio je 5. juna, avionom kompanije S7.

Djelovao je, prema izvještaju moldavske službe, vrlo oprezno. A imao je jak povod za iznenadnu posjetu: u regionu Balti je upriličen tajni sastanak nekoliko javnih ličnosti koje su se protivile potpisivanju Moldavije pridruživanju Evropskoj uniji.

Na tajnom sastanku, koji je privukao interesovanje moldavske obavještajne službe, učestvovali su, između ostalih, i Mihail Garbuz, vođa partije ,,Patrioti Moldavije“, tadašnji guverner Baškana Mihail Formucal, episkop Balte i Falestija – Marčel, kao i izvjesni Veaceslav Perju, vođa nekoliko moldavskih organizacija.

Tada je donijeta i odluka o organizovanom otporu. Prema pisanju Deschide.MD, diverzantske grupe razvile su detaljan plan za destabilizaciju stanja u državi, plan koji je trebalo da se ostvari kroz oružanu pobunu protiv vlasti u Moldaviji, koja bi kulminirala stvaranjem Moldavske federacije koja bi se sastojala od četiri subjekta: Kišinjeva, Balte, Komrata i Tiraspolja.

Početkom tog juna 2014. moldavske vlasti osujetile su planove organizacije GRU na svojoj teritoriji.

Prema optužnici, agenti GRUa, u saradnji sa eksponentima moći u oblasti Komrat, guvernerom Mihailom Formuzalom, te šefom Odjeljenja za mlade i sport u Gagaziji Anatolijom Karem, planirali su stvaranje odvojenih parlamentarnih jedinica na jugu Moldavije. I pokretanje operacija sličnim onima u istočnoj Ukrajini.

No, Formuzal i Kara su uhapšeni, a moldavske vlasti su krenule u potragu za diverzantima koji su prošli neku vrstu vojne obuke na teritoriji vojne baze u Aksaiju, u Rostovu na Donu, u Rusiji. Ova obuka je bila koordinirana i potpomognuta od strane iskusnih instruktora i uključivala je obuku iz različitih oblasti: vojne medicine, fizičke spremnosti, pripreme i izvođenja diverzantskih operacija, napad na zaštićene zgrade, vojne akcije u gradu i na otvorenom.

Kasnija istraga je utvrdila da su paravojne jedinice obučavane za pravljenje barikada kako bi se pružio jači otpor policiji, kao i za rukovanje automatskim oružjem i spravljanje Molotovljevih koktela.

Zbog umiješanosti u pokušaje organizacije akcija za destabilizaciju države, u Moldaviji uhapšeni su – Mavrodi Vasile, Dimitri Kuznjecov, Vjačeslav Urum, sva trojica rođeni u Komratu. Mavrodi i Kuznjecov su uhapšeni 26. juna u zajedničkoj akciji Obavještajne i Bezbjedonosne službe Moldavije i Kancelarije vrhovnog tužioca Moldavije, dok je Urum uhapšen dva dana kasnije, na graničnom prelazu kada je pokušao da ode u Rumuniju. Svi su kasnije osuđeni na zatvorsku kaznu od pet godina.

Među onima koji su bili optuženi za formiranje paravojnih snaga u ljeto 2014. godine bio je i Fjodor Gagaz, sadašnji poslanik Partije socijalista Moldavije.

Izvori, koje je konsultovalo uredništvo portala Deschide. md, govore da je Gagaz nakon hapšenja trojice saradnika u Moldaviji posjetio Moskvu, odakle se vratio sa značajnom sumom novca, kako bi angažovao advokate i organizovao odbranu za trojicu uhapšenih. Agent GRU-a Vladimir Popov nije bio dostupan organima gonjenja Moldavije. Prema podacima dostupnim iz istrage, u maju i junu 2014, Vladimir Popov je zapravo bio viđen na moldavskoj teritoriji, u oblastima Tiraspolj i Komrat. Njegovo prisustvo je, procjenjuju u tužilaštvu Moldavije, imalo cilj da se što bolje upozna sa situacijom, kako bi pripremio što bolje ,,operativne mjere“ za blokiranje potpisivanja dogovora između EU i Moldavije.

Opisani detalji dešavanja otkrivaju da se isti model djelovanja ruske obavještajne službe u Moldaviji 2014. ponovio i u Crnoj Gori dvije godine kasnije.

Zanimljivo je da se jedna ličnost – Vladimir Popov, agent GRU-a – pojavljuje i u Moldaviji i u Crnoj Gori, kao osoba koja objedinjuje raznorodne grupacije, ekstremiste i legalno izabrane narodne poslanike. Teško je povjerovati da su ruski operativci – Popov u Moldaviji ili zajedno Šišmakov i Popov u Crnoj Gori – djelovali bez instrukcija iz vrha službe.

I zaista: zapanjujuća je podudarnost modela djelovanja juna 2014. godine u Moldaviji i u Crnoj Gori oktobra 2016 – agenti GRU-a tajno povezuju ekstremiste i političare sa ciljem da se blokira međunarodno povezivanje država sa Evropskom unijom i NATO. To su i očigledni dokazi kako Moskva djeluje prema državama koje ne žele da se povinuju uputstvima ,,Velikog brata“ sa Istoka.

Po nalogu Specijalnog tužilaštva, protiv dvojice ruskih državljana, četrdesetpetogodišnjeg Eduarda Širokova (alijas Eduard Šišmakov) i Vladimira Popova raspisana je crvena Interpolova potjernica zbog osnovane sumnje da su organizovali kriminalnu grupu. koja je trebalo da izazove haos i krvoproliće 16. oktobra ispred zgrade Skupštine Crne Gore nakon zaključenja glasanja na parlamentarnim izborima.

PinkM/Pobjeda