Odlazak posljednjeg Titovog admirala

U Tivtu je sinoć premuo Branko Mamula, admiral flote Jugoslovenske Ratne Mornarice, svakako jedna od njmarkatnijih i njznačajnijih ličnosti „Titove Jugoslavije“.

Admiral Branko Mamula je rođen 30. 5. 1921. u Slavskom Polju, kod Vrginmosta. Nakon završenoga školovanja zaposlio se kao namještenik. Bio je član Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ), a 1941. se pridružuje partizanima. Godine 1942. ustaše su mu ubile majku, dvije sestre i brata. Iste te godine učlanio se u Komunističku partiju Jugoslavije (KPJ). U ratu je bio politički komesar bataljona, Oficirske škole Narodnooslobodilačkih partizanskih odreda Hrvatske (osnovana pri Glavnom štabu Hrvatske), 3. brigade 8. divizije, zatim Štaba mornarice za Hrvatsko primorje i Istru, te Pomorske komande Sjevernog Jadrana. Iz rata izlazi kao potpukovnik.

Mamula je nosilac Partizanske spomenice 1941., Ordena za vojne zasluge s velikom zvijezdom, Ordena bratstva i jedinstva sa zlatnim vijencem i brojnih drugih priznanja.

Nakon rata obavljao je odgovorne dužnosti u Oružanim snagama SFRJ, bio je politički komesar flote, Vojnopomorskog školskog centra, eskadre, te pomorske zone. Također je bio i pomoćnik zapovjednika armije, zapovjednik Vojnopomorskog područja, pomoćnik Saveznoga sekretara za narodnu odbranu, te načelnik uprave RM u SSNO. Od 1979. do 1982. bio je načelnik Generalštaba Jugoslavenske narodne armije. Godine 1982. postavljen je za Saveznoga sekretara za narodnu odbranu (ministra odbrane). U najviši vojni čin admirala flote (četiri generalske zvjezdice) unaprijeđen je 1983. godine. Na dužnosti Saveznoga sekretara za narodnu odbranu admiral Mamula se zadržao sve do 1988. godine, kada je penzionisan.
1987. godine idejni je začetnik posljednjeg velikog preuređenja JNA poznatijeg kao plan “Jedinstvo”. Sam admiral Mamula je tvrdio da poslije smrti Josipa Broza Tita “nitko od generala nije vjerovao u Predsjedništvo SFRJ”. Isto tako je tvrdio da su na čelo Saveza komunista Jugoslavije (SKJ) po pravilu birani ljudi u koje nije bilo sumnje da će sačuvati “status quo”, i to prema načelu ako se ništa ne mijenja SFR Jugoslavija će se sačuvati, u protivnom će se raspasti. Admiral Mamula je 1988. godine tvrdio da SR Slovenija i SR Srbija pokreću mehanizam razbijanja SFR Jugoslavije, smatrajući ove dvije republike jednako odgovornima. Admiral Mamula je sa dijelom generala JNA smatrao da Slobodan Milošević nije najpogodnija osoba za realizaciju planova JNA o reinitarizaciji zemlje, te da ga je potrebno ukloniti ako se želi sačuvati SFR Jugoslavija.
Za admirala Mamulu Miloševićeva politika je bila isuviše prosrpski nastrojena, te kao takva neprihvatljiva za SFR Jugoslaviju kao cjelinu.
Admiral Mamula je bio pripadnik tvrdolinijaške komunističke generalske struje u JNA. Ta struja je smatrala da “jugoslavensku krizu”, koja je počela krajem 1980-ih, treba spriječiti rezolutnom akcijom Armije – kontrolom graničnih prijelaza i hapšenjem tada na neposrednim izborima izabranoga hrvatskoga i slovenačkog vodstva.
Jedan je od osnivača “SKJ – Pokreta za Jugoslaviju”, tzv. generalske stranke koja je na 14. vanrednom kongresu SKJ trebala zamijeniti propali SKJ kao vodeća snaga SFR Jugoslavije.
Početkom 1960-ih proveo je preko dvije godine na dužnosti vojnog savjetnika u Vladi Republike Sudan, odmah po oslobođenju te države.
Admiral Mamula je autor vojnostručnih rasprava u općevojnim i pomorskim časopisima SFR Jugoslavije.
Admiral Mamula je u Podgorici 2000. godine objavio knjigu Slučaj Jugoslavija u kojoj sebe vidi kao unitarnog Jugoslavena.
Nakon Kotora, u koji je doselio poslije penzionisanja, živio je u Seljanovu kod Tivta poslednjih dvadesetak godina sa svojom suprugom Mirjanom Jakelić.

Admiral flote Branko Mamula biće sahranjen danas na gradskom groblju Brdišta u Tivtu.