Luka Mitrović, decenije posvećene nauci

 Piše: Božidar Proročić, književnik i publicista

Predanost nauci i posvećenost naučnoj misli zadnjih decenija je u padu u Crnoj Gori, mnogobrojni kriterijumi su svedeni na minimum. No postoje oni značajni pojedinci koji su svoju posvećenost nauci i naučnom radu na najljepši način prezentovali kako javnosti tako i mnogobrojnim generacijama studenata. Jedan od takvih neumornih neimara je i mr Luka Mitrović. Albert Ajnštajn je jednom zapisao: ,, Najvažnije za naučnika nisu njegove diplome, niti broj godina njegovog naučnog rada, pa niti iskustvo, nego posve jednostavno, njegova intuicija. ” Na takvoj intuiciji upravo mr Luka Mitrović, gradi blistavi sjaj svojih dosadašnjih pregnuća. No dosadašnji životni a i naučni put mr Luke Mitrovića započeo je njegovim rođenjem 1961. godine u Nikšiću. Nakon završetka osnovne i srednje škole upisuje, Univerzitet Crne Gore, Filozofski fakultet Odsjek istorija i geografija 1982 koji uspješno završava 1987. godine. Iste godine upisuje na Univerzitetu u Beogradu, Prirodno-matematički fakultet Odsjek geografija, Studijski program Geografija,  gdje 1993. godine brani izuzetno značajan magistarski rad ,,Geografija karsta, Grahovsko polje – kraški reljef i hidrografija.” U periodu od 1987-2005 je Predavač i asistent u nastavi na Univerzitetu Crne Gor, Filozofski fakultet Odsjek za istoriju i geografiju kao predavač na predmetima: Fizička geografija 1 ( Klimatologija ) i Fizička geografija 2 ( Geomorfologija, Pedologija i Biogeografija). Rad sa mnogobrojnim generacijama studenata nesumljivo predstavlja izuzetan doprinos pedagoškoj struci kako često kažu njegovi studenti zbog Luke Mitrovića smo svi voljeli njegova studiozna predavanja ali i terenski rad i kampove koje nam je on organizovao.

Mr Luka Mitrović decenijama svojim mnogobrojnim stručnim, naučnim, radovima i predavanjima na najljepši način prezentuje plemenitu misiju o značaju geografije, klimatologije, hidrologije, hidrogeografije i srodnih naučnih grana čineći sam vrh stručnih i naučnih imena sa prostora Zapadnog Balkana. Mr. Luka Mitrović je naučnik koji je svojim stvaralačkim opusom i cjelokupnim naučnim, intelektualnim i akademskim djelom obilježava čitavu jednu epohu razvoja crnogorske moderne nauke. Ovaj istaknuti naučnik  je svojim dosadašnjim predanim radom u svakom pogledu preobrazio i modernizovao crnogorsku nauku. Time se svrstao u red onih crnogorskih naučnika koji su uticali da se odnos, znanje, razumijevanje i tumačenje mnogobrojnih grana naučne oblasti suštinski izmijeni i unaprijedi nastavljajući stopapama akademika Branka Radojičića, Vasilija Radulovića, Baja Krivokapića i mnogih drugih čije ime i naučni rad neraskidivo vezani za Crnu Goru. Lični odnos ovog velikog naučnika, intelektualca, profesora, ali i velikog i iskrenog prijatelja i naučnog, intelektualnog i ličnog uzora mnogobrojnih generacija mladih su potvrda njegovog izuzetnog integriteta o kontinuiteta njegove besprekorne ličnosti. Još teže je meni lično sažeti u nekoliko redova ili na nekoliko strana bogat naučni dosadašnji opus, ali i vizionarsku predanost nauci i opštem društvenom i intelektualnom napretku crnogorskog naroda i crnogorskog društva, napraviti rezime izuzetnog naučnog pregnuća, rezultata i naučnog značaja koje prevazilazi mnogobrojne današnje okvire.

Dosadašnji doprinos mr. Luke Mitrovića nije ostao nezapažen. U periodu od 2001 – 2004 obavljao je zahtjevnu dužnost Pomoćnika Ministra u Ministarstvu životne sredine i uređenja prostora u Vladi Crne Gore, pri Ministarstvu životne sredine i uređenja prostora. Od 2004 – 2021. Bio je direktor Zavoda za hidrometeorologiju i seizmologiju. Tokom ovog perioda organizovao je rukovođenje, koordinaciju i organizaciju rada u organizacionim jedinicama. Implementaciju planova i programa razvoja i upravljanja institucija. Rukovodio je i koordinaciju složenih projekata. Odlučujući o najsloženijim stručnim pitanjima iz oblasti nadležnosti Institucije. Ostvarujući odnos i saradnju sa drugim državnim organima, organima lokalne samouprave, privrede, nevladinim organizacijama u okviru utvrđenih nadležnosti i djelokruga rada Zavoda za hidrometeorologiju i sizmologiju. Njegovim ličnim doprinosom izvršeno je predstavljanje Crne Gore u Svjetskoj meteorološkoj organizaciji, Međunarodnoj hidrografskoj organizaciji, Evropskom centru za srednjoročnu prognozu vremena, Evropskoj mreži meteoroloških službi. Od 2007 – u toku Saradnik u nastavi na Univerzitetu Mediteran kao profesor na na predmetima, predavanje i vježbe: Turistička geografija i Menadžment kulturnih i prirodnih resursa. Od  2017 – u toku        Doktorand Univerzitet u Banja Luci, Prirodno-matematički fakultet. Studijski program Geografija, na doktorskoj tezi: ,,Klima kao razvojni resurs Sjeverne  Crne Gore. ” Sem ovog mr Luka Mitrović je organizovao i rukovodio stručnim ekskurzijama i terenskj nastavi za studente geografije, biologije, zaštite životne sredine i turizma. Recenzent je udžbenika geografije za osnovne i srednje škole, predsjednik Skupštine Planinarskog saveza Crne Gore 2018-dalje, predsjednik Planinarskog saveza Crne Gore u periodu 2010-2014, Predavač na Speleološkoj školi od 2010.godine. Organizator i rukovodilac Geoekoloških kampova u Crnoj Gori u periodu 2003-2017, organizator i rukovodilac Geomorfoloških škola u Crnoj Gori u periodu 2001-2003, stalni je predstavnik Crne Gore u Svjetskoj meteorološkoj organizaciji i Međunarodnoj hidrografskoj organizaciji predsjednik Crnogorskog geografskog udruženja, predsjednik Planinarskog saveza Crne Gore 2010-2014, član Naučnog savjeta Nacionalnih parkova Crne Gore, ćlan Nacionalnog savjeta za održivi razvoj, klimatske promjene i integralno upravljanje obalnim područjem Crne Gore, član Upravnog odbora Saveza speleologa Crne Gore, član Međunarodnog udruženja geomorfologa, predsjednik Savjeta za zaštitu životne sredine SO Nikšić. Specijalizacije:Institut za karst, Postojna, Slovenija, 1990, Univerzitet u Beogradu, Geografski fakultet, 1991. U širokom opsegu naučnih radova najznačajni su:

1. Mitrović L. (1993), Hidrografija Grahovskog polja – korišćenje i zaštita, Zbornik radova Simpozijuma o zaštiti karsta, Beograd (http://www.asak.org.rs/Zastita_karsta/drugi_simpozijum.php) – M51
2. Mitrović L. (1995), Glacijacija Durmitora, Zbornik radova i Savjetovanje mladih geografa Jugoslavije, Petnica. – M51
3. Mitrović L. (1996), Savremene hidrološke promjene u Nikšićkom polju, Zbornik radova 2 Savjetovanje mladih geografa Jugoslavije, Petnica. – M51
4. Mitrović L. (1996), Kraška vrela u Nikšićkom polju – korišćenje i zaštita, sa posebnim osvrtom na Gornjepoljski vir i Mukavicu, Zbornik radova, 3 Simpozijum o zaštiti karsta, Beograd. (http://www.asak.org.rs/Zastita_karsta/treci_simpozijum.php) – M51
5. Mitrović L. (1996), Uslovi za nastanak i razvitak karsta Grahovskog polja, Godišnjak Geografskog društva Crne Gore, Nikšić. – M51
6. Mitrović L. (2001), Intermitentna vrela u kršu Crne Gore, Zbornik radova sa naučnog skupa „Prirodni potencijali kopna, kontinentalnih voda i mora Crne Gore i njihova zaštita“ Žabljak. – M51
7. Mitrović L. (2003), Sistem institucionalnog organizovanja na pitanjima životne sredine u Ekološkoj državi Crnoj Gori, Zbornik radova međunarodnog naučnog simpozijuma “Planska i normativna zaštita prostroa i životne sredine“, Kopaonik. – M51
8. Mitrović L. (2004), Klimatski ekstremi u poslednjem vijeku u Crnoj Gori, Zbornik radova Simpozijuma geografa Srbije i Crne Gore, Tara. – M51
9. Mitrović L. (2006), Crna Gora prva Ekološka država u Evropi – izazovi i mogućnosti, 2 Međunarodni Simpozijum ekologa Crne Gore, Kotor. – M51
10. Mitrović L. (2007), Uticaj saobraćaja na životnu sredinu u Crnoj Gori, 4 međunarodni Simpozijum “Planska i normativna zaštita prostora i životne sredine“, Palić. – M51
11. Burić D., Ivanović R., Mitrović L. (2007), Klima Podgorice, Hidrometeorološki zavod, Podgorica. (http://www.meteo.co.me/) – M41
12. Mitrović L, (2010), Klimatski uslovi kao potencijal za razvoj turizma Durmitorskog područja, Simpozijum Geoekološko nasleđe Crne Gore, Žabljak. – M51
13. Mitrović L., Šoškić D., Medojević D., (2010), Geoekološki kampovi u funkciji istraživanja i razvoja planina Crne Gore, Međunarodni simpozijum ”Geoekologija XXI vijek”, GEOEKO, Nikšić-Žabljak. – M51
14. Mitrović L, Micev B., Stranjančević A, (2011), Identifikacija klimatskih promjena, aspekti uticaja i ranjivosti na prirodni ambijent Crne Gore, Simpozijum Zaštita prirode u 21 vijeku, Žabljak. – M51
15. Mitrović L, (2011), Geomorfološke škole i geoekološki kampovi u funkciji geografskog obrazovanja u Crnoj Gori, Kongres geografa Srbije, Novi Sad. – M51
16. Burić M., Micev B., Mitrović L, (2012), Atlas klime Crne Gore, Crnogorska Akademija Nauka i Umjetnosti, Podgorica. (http://www.meteo.co.me/index.php?id=152) – M41
17. Stranjančević A., Mitrović L, (2013), Natural tourism values of Natinal Parka Skadar Lake-significant resours for development of sports and recreational tourism (Montenegro), International Conference “Contemporary Trends in Tourism and Hospitality, with topic Peace, Culture and Tourism.”, Novi Sad. – M51
18. Mitrović L., Ivanov M., (2015), Uticaj klimatskih promjena na učestalost i intenzitet atmosferskih elementarnih nepogoda u Crnoj Gori, Simpozijum Planska i normativna zaštita prostora i životne sredine, Palić. – M51
19. Mitrović L., Vujačić D., Ćulafić G., (2015), Transformacije hidrografskih prilika u Nikšićkom polju, 4 Srpski kongres geografa, sa međunarodnim učešćem ”Dostignuća, aktuelnosti i izazovi geografske nauke i prakse” povodom 150 godina od rođenja Jovana Cvijića, Beograd. (http://www.gef.bg.ac.rs/wp-content/uploads/lista-prihvacenih-radova.pdf) – M51
20. Vujačić D., Barović G., Mitrović L., Ćulafić G., (2015), Hidrološke karakteristike terena donje Zete, IV Srpski kongres geografa, sa međunarodnim učešćem ”Dostignuća, aktuelnosti i izazovi geografske nauke i prakse” povodom 150 godina od rođenja Jovana Cvijića, Beograd. (http://www.gef.bg.ac.rs/wp-content/uploads/lista-prihvacenih-radova.pdf) – M51
21. Vujačić D., Ćulafić G., Mitrović L., Golijanin J., Barović G., (2016), Termičke karakteristike Skadarskog jezera, Međunarodno znanstveni skup ”Čovjek i krš”, Blagaj. (http://www.centarzakrs.ba/bh/images/stories/downloads/Zbornik_sazetaka_CiK2016.pdf) – M51
22. Mitrović L., Ćulafić G., Vujačić D., (2016), Uzroci i posledice poplava u slivu Skadarskog jezera 2010, Konferencija povodom obilježavanja 20 godina rada PMF u Banjoj Luci, Banja Luka. (http://www.pmfbl.org/wp-content/uploads/2016/11/knjiga_apstrakata.pdf) – M51
23. Ćulafić G., Mitrović L., Ivanov M., Golijanin J., (2016), Uticaj klimatskih promjena u slivu Lima, Konferencija povodom obilježavanja 20 godina rada PMF u Banjoj Luci, Banja Luka. (http://www.pmfbl.org/wp-content/uploads/2016/11/knjiga_apstrakata.pdf) – M51

24.Mitrović L. i sar.(2018), The ferquency occurence of the drought in Montenegro in the period from 1981 to 2017. Green room Session International GEA(GeoEco Agro)Conference,Podgorica

25.Mitrović L . Živković S(2018). ,Odrrživost ruralnih područja i dosadašnja strategija razvoja ruralnog turizma u manje razvijenim regijama Crne Gore, 4 Međunarodni kongres o ruralnom turizmu, Zbornik radova,Opatija

26. Živković S. ,Mitrović L.(2018), The current development level of sustainable rural tourism in Montenegro, Green room Session International GEA(GeoEco Agro)Conference,Podgorica

27.Đurđević D., Mitrović L.,(2019), Identification and Assesment of Geoheritage Objects in the karst Landscape(Niksic Polje, Montenegro), European Gegraphical Studies, Slovak Republik

28. Mitrović L., Gloginja B.(2019), Nautical tourism in the Boka Kotorska bay, 26th Geographic Syistems Conference and Exhibition „GIS ODYSSEY 2019“, Split
29. .Kaluđerović S., Ivanov M.,Tadić I., Mitrović L.,(2019), Nastavnik u svijetu klimatskih promjena. UNDP, Podgorica
30. Mitrović L.,Ivanov M.,Ćurić M.,Gloginja B.(2021),Regional Climate Change of the Montenegrin Coast, Springer Nature Switzerland AG
31. Gloginja B., Mitrović L.,(2021),Hydographic and Oceanographic Charakteristics of the Southern Part of the Adriatic Sea, Springer, Berlin,Heidelberg.

Imajući u vidu opseg i domete naučnog rada Luke Mitrovića, ne čudi što ima svoje jasno mjesto u svjetskoj geografiji, hidrologiji, klimaktologiji itd. Ne čudi što je naučnik takvog opusa poznat i cijenjen u naučnim sredinama širom Evrope, od Njemačke i Austrije, preko Britanije, Francuske i Italije, do Balkana. No, njegov izuzetan akademski, pedagoški i intelektualni autoritet koji upotpunjuje njegov naučni uticaj može se razumjeti tek ukoliko se ima u vidu značajan i dalekosežan doprinos koji daje u domenu akademske, pedagoške i naučne organizacije i misli. Osim ovog evidentnog, i raznim kvantifikacijama podložnog pa time i lako mjerljivog naučnog doprinosa, postoji i čitav segment naučne i akademske djelatnosti koji, na prvi pogled (i u ovim beskrajno komplikovanim crno-bijelim vremenima, vremenu etiketiranja, destrukcije i netrpeljivosti), nije lako uočljiv, ali je, uprkos tome, ne manje značajan. Siguran sam da će akademska zajednica u Crnoj Gori i u budućnosti umjeti da prepozna neporni doprinos mr Luke Mitrovića. On se lično ne trudi da bude najveći ali on jeste jedno od najvećih naučnih imena savremene Crne Gore.