Komuna posvećena Ulcinju

Novi 42. broj časopisa  “Komun@” je odštampan je  i već se nalazi na prodajnim mjestima širom Crne Gore, koji je  u cjelosti posvećen  Ulcinju, a  donosi veliki broj interesantnih tekstova .

Časopis započinje dvojezičnim uvodnikom ( na crnogorskom i albanskom jeziku ) “Grad duge i bogate prošlosti “ koji potpisuje Aleksandar Dabović, predsjednik Opštine Ulcinj  koji ističe “da je prošlost Ulcinja blistava i slavna i da je naša obaveza da takvom učinimo i njegovu budućnost jer Ulcinj nije ništa manje od toga…“

Pošto je novi broj Komue posvećen u cjelosti našem najužnijem gradu, prve stranice časopisa posvećene su istorijatu Ulcinja, pa tako se može pročitati tekst Miraša Martinovića o nastanku antičkog Ulcinja pod naslovom „Olcinium, grad boginje Artemide“, kao i tekstovi Đura Dabovića o civilizacijskim epohama kroz koje je prošaso ovaj grad gdje napominje da prvi pomen Ulcinja u pisanim izvorima potiče iz pera rimskog pisca, političara i naučnika Gaja Plinija Starijeg (23-79.g. prije nove ere) koji ga kao utvrđeni grad pominje u svom djelu „Historiae Naturalis, kao i tekst o liku Josipa Broza na Možuri koji je dvije decenije odolijevao vremenu i Titovim posjetama Ulcinju.

Andrej Nikolaidis i Ismet Karamanaga potpisuju tekstove o Sabataju Ceviju, čovjeku koji je ostavio neizbrisiv trag u ulcinjskom Starom gradu. Tako Nikolaidis piše o Ceviju kao jevrejskom proroku koji je turski sultan internirao u Ulcinj 1673.godine, ali je kasnije  postao opasnost po sultanov tron, a Karamanaga  ističe da je Cevi jedan od najpoznatijih ljudi svoga vremena koji je obilježio dio svjetske kulturne baštine čije je ime neraskidivo vezano za Ulcinj.

Pošto je Ulcinj poznat kao grad  legendi, prof dr Maksut Hadžibrahimović u ovom broju Komune piše o autohtonosti ulcinjskih gusara u tekstu pod naslovom „Strašni pirati sa Juga Jadrana“, Rijalda Ramusović o legendi o slavnom španskom piscu Miguelu de Servantesu koja je postala jedan od simbola grada koji traje 2,5 milenijuma, a Gazmend Čitaku u tekstu pod nalovom „Odisejev duh iz ulcinjskih priča“ ističe da „nesumnjivo svaki vremenski period je imao svoje priče i legende koje su interesantne jer su se do dana današnjeg sačuvale i ostale u narodnoj memoriji“.

Istaknuti ulcinjski hroničar i publicista Mustafa Canka u Komuni posvećenoj Ulcinju piše o Afroulcinjanima i najpoznatijim među njima Rizom Šurlom, borcu Sremskog fronta, ribaru, fotografu, bokseru koji je dočekao princa od Velsa u tekstu pod naslovom „Od robova do kapetana i boema“

Kako je Komuna prepoznata po karakterističnim esijima i u ovom broju publikovano nekoliko od prepoznatljivih i eminetnih stvaralaca.

Prvi esej iz pera mr Željka Rutovića posvećen je Besi koji govori o značenju te riječi kao čvrstom obećanju karakterističnom kod Albanaca koja je iznikla i opstala iz vrline tradicionalnog etosa albanskog naroda, a koja je potvrđivala svoju dimenziju kada su to god životne okolnosti tražile od nje.

Drugi esej koji potpisuje Jovan Nikolaidis pod naslovom „Različitost kultura kao nada crnogorska „govori o multikulturalizmu ističuči da „moji Ulcinjani znaju reći, a oni znaju tako i da čine: sam živjeti ne mogu i neću, jer ko je tu,odavde je, naš je“

Pošto je Ulcinj u velikoj mjeri prepoznat po soli i solani Ramiz Hadžibegović u eseju posvećenom toj blagodeti, prirodnom lijeku i dragulju  u svijetu minerala piše o soli „ kao znamenju života i simbolu iskušenja za koji su se borili, ratovali i oko njega okupljali i primali goste raširenih ruku“, dok Beljo Čauši iz svog notesa bilježi crtice o Ulcinju kao gradu sazdanom od susreta.

Komuna donosi i tekst dr Igbale Šabović Kerović o izuzetnom graditeljskom nasljeđu Ulcinja pod naslovom „Simbioza civilizacija i tradicija“ u kojem napominje da je „ulcinjski grad primjer organskog prožimanja mediteranske i orijentalno-balkanske urbane i arhitektonske kulture…“

Tu su i priče dr Ganija Karamanage o istoriji ulcinjskog zdravsta i prvoj ambulanti, koja se nalazila na kraju Pristana u Vladičinoj kući, a koja je izgrađena na imanju Save Kosanovića, mitropolita dabrobosanskog koji se doselio u Ulcinj  iz Bosne i Hercegovine, nakon što mu je Knjaz Nikola poklonio zemlju i imanje, kao i priča o nekadašnjim hotelima „Republika“ i „Jadran“ koje je porušio zemljotres i „Galeb“-u koji je porušila ljudska ruka.

Uz sjajnu priču Jovana Nikolaidisa o ulcinjskom suživotu i dobročinstvu tamošnjih ljudi  Komuna je publikovala i podsjećanje znamenitog ulcinjskog hroničara Ismeta Karamanage o nostalgiji i zlatnoj epohi turizma u najužnijem crnogorskom gradu kada je Ulcinj bio prava turistička „Meka „

Pošto i Ulcinj kao i ostali crnogorski gradovi ima ljude koji su zadužili svoj grad nekoliko tekstova upravo je njima posvećeno.

Tako je Dražen Drašković napisao tekst o Aleksandru Acu Janinoviću prosvjetnom radniku, novinaru i publicisti čije priče, reportaže i i zapisi su „zavjetna poruka, knjiga koju su svi životom ispisivali bez obzira na vjere i nacije u kojima je slovom i riječju pokazao kako se voli i čuva svoj grad.“

Tu je i priča Dragana Mitovog Đurovića o još jednom nekadašnjem istaknutom ulcinjskom novinaru i piscu Dušku Milačiću čiji zapisi su imali „pjesničku žicu“ kada je govorio o ljudima, događajima i istoriji grada koji je beskrajno volio i sasvim slučajno ostao u njemu da živi, kao i sjećanje na školu u Salču, njenim nekadašnjim đacima  i učitelja Đorđija Đurovića, čija fotografija koju je napravio svojevremeno Rizo Šurla je rijetki svjedok toga vremena.

Isto tako Sadik Pelinku u sjećanju na ulcinjskog derviša Selima Shaptafa pod naslovom „Blagost sufije iznad bogastva“podsjeća na njegova dobročinstva,duhovnost i ekumenizam…koga su pohodili brojni nevoljnici iz cijele EX Jugoslavije.

Tu je i priča Ramiza Hadžibegovića o istaknutom humanisti, privredniku, nekadašnjem košarkašu i sportskom radniku Pavlu Pepđonoviću koji je čitav svoj život vezao za Ulcinj u tekstu pod naslovom „Čovjek svjetlosti, velikog srca i duše“.

U najnovijem broju Komune i tekstovi o ulcinjskoj solani koji potpisuje  Biljana Dabić o  najatraktivnijem staništu flamingosa, pelikana i ostalih ptica, zatim tekst Amera Ramusovića o  Bojani kao čudu prirode i rijeci kao jedinoj na svijetu koja ponekad teče uzvodno.Komuna donosu  i tekst Azre Vuković o Šaskom jezeru, zapostavljenom biseru Ulcinja koji zaslužuje veću pažnju nadležnih institucija, kao i ribarsku priču Muzafera Čaušija.

Kao i u svim ranijim brojevima i u ovom broju Komune publikovane su priče iz kulture, kulturne baštine, običaja i tradicije.

Tako je profesor Jusuf Lika zabilježio priču o Ulcinjskoj svadbi kao riznici svjetske baštine koja je prava folklorna riznica, kao i tekst o razvoju muzičkog života u Ulcinju kroz vjekove pod naslovom „Između Vencelove polke i maestra Dobrecija“, dok Željko Milović piše o pop-rok muzici u Ulcinju i nekadašnjim kultnim sastavima „Flamingosi“ i „Albatrosi“.

Izuzetno sadržajan broj najnovijeg  42.broja  Komune posvećene Ulcinju završava se sa tekstom Hatidže Đoni o gastronomskom nasljeđu ulcinjskog kraja sa naslovom „Izazovna trpeza na mapi gastroruta“ zatim tekstom Miraša Martinovića o knjizi o kulinarstvu u službi tradicije „Tradicionalna babina kužina“ Adalete i Dženane Bibezić  i tekstom Jovana Nikolaidisa  o blagodeti masline- čudu među drvećem i anđelu među ljudima.

I ovaj broj je uredio Amer Ramusović, a tehnički opremio i uredio Voislav Bulatović.