Na Karlovom univerzitetu u Pragu, na katedri za svjetsku knjizevnost, dr Gojko Čelebić održao je predavanje o uticaju i recepciji ruskog klasika F. M. Dostojevskog na evropskom i američkom Zapadu.
Izlaganje sa istoimenim nazivom “Dostojevski i moderni Zapad”, održano je u organizaciji Karlovog univerziteta i međunarodnog društva Dostojevski sa sjedištem u Ženevi.
Ovaj crnogorski pisac je, tokom istraživanja u Njujorku, Parizu i Pragu pratio recepciju pisca Idiota na evro-atlanstkom Zapadu na engleskom, francuskom i španskom jezičkom području u posljednjih 130 godina, od smrti 1881., do naših dana sa postmodernim receptivnim predznakom.
Tako je nastala monografija o zapadnjačkom čitanju Dostojevskog, čije objavljivanje je najavljeno na Karlovom univerzitetu.
Ovaj univerzitet, jedan od najstarijih na svijetu, koji djeluje 650 godina u kontinuitetu, poznat je pored ostalog i po svojoj katedri svjetske književnosti, ali i po polaznicima ove i drugih katedri, bilo u svojstvu studenata ili predavača (Sigmund Frojd, Albert Ajnštajn, Edmund Huserl, Franc Kafka, Vaclav Havel).
Čelebić je održao predavanje pred studentima i teoretičarima književnosti u oblasti dostojevistike na češkom, i djelimično na engleskom, jeziku najzaslužnijem za zapadnjačku revoluciju Dostojevskog, kako u oblasti romanesknog žanra tako u modernom filozofskom mišljenju Zapada.
Posebnu pažnju je posvetio recepciji kod engleskih modernista (Virdžinija Vulf, D. H. Lorens, Liton Strejči) koji su zasnovali dostojevskijevski kult na Zapadu, ali i kod njegovih protivnika (Džozef Konrad, Džon Golsvorti, Lafkadio Hern, koji su upozoravali javnost da je Dostojevski “opasan po mentalno zdravlje”, kako je tvrdio Konrad, to jest “monstrum, čija je sposobnost da konsternira i ošamuti jača od prosječnog nervnog sistema čitaoca”, kako je tvrdio L. Hern u mjesečniku “Nju Orleans” 1885. godine).
Ovo predavanje jedno je u nizu izlaganja ovog autora na Karlovom univerzitetu i nadovezuje se na izlaganje iz prošle godine, “Dostojevski u Crnoj Gori 1881 – 2011”, u kom je obrađeno čitanje ruskog klasika kod nas u dvjema glavnim fazama njegovog prisustva. Prva je započeta prikazima starog crnogorskog pisca Marka Cara (1898), ujedno i prvog južnoslovenskog autora familijarno upoznatog sa stvaralaštvom Dostojevskog, a svršena polovinom XX stoljeća.
Druga faza započeta je šezdesetih, naporedo s našim upoznavanjem do danas najpouzdanijeg tumača Dostojevskog, njegovog “glasnogovornika na Zapadu”, rusko-jevrejskog mislioca i filologa Mihaila Bahtina, radovima Miladina Vukovića, Slobodana Tomovića, Vasilija Kalezića, Momčila Jokića i mlađe generacije crnogorskih pisaca formiranih na psihološkoj i kriminalističkoj paradigmi pisca Braće Karamazovih.
Ovo je nauka, obrazovanje, duhovnost, kultura.
PRAVILA KOMENTARISANJA
Komentari se objavljuju na portalu Skala radija. Odgovorni za sadržaj su isključivo autori napisanih komentara.
U komentarima je zabranjeno koristiti uvredljive riječi, psovke i klevete. Neće se objavit komentar koji sadrži ove elemente kao ni tekst komentara koji sadrži govor mržnje. Ukoliko se dogodi propust pa tekst bude objavljen, moderator je dužan da ga odmah ukloni čim ga primijeti ili mu neko skrene pažnju na sadržaj. Neprimjeren sadržaj će biti uklonjen a autor može biti prijavljen nadležnim organima.
Za eventualne primjedbe i sugestije mejl je [email protected].