Vjerski objekat na logu policije moraće da bude objašnjen

Ministarstvo unutrašnjih poslova (MUP) će morati da odgovori Centru za demokratsku tranziciju (CDT) i dostavi informacije i dokumente o amblemima posebnih policijskih jedinica, zaključak je Agencije za zaštitu ličnih podataka i slobodan pristup informacijama (AZLP).

CDT je tražio odgovore o amblemima Protivterorističke jedinice, Posebne jedinice policije i Grupe za protivdiverzionu zaštitu, a rješenje o slobodnom pristupu informacijama MUP mora da dostavi u roku od 15 dana.

Da posebne jedinice imaju novi logo otkriveno je nakon takmičenja ,,Dubai Swat Challenge“, na kom su specijalne policijske jedinice koristile obilježje na kome se nalazi orao i stara kapela Karađorđevića na Lovćenu. U pozadini je zastava sa Vučjeg Dola.

Ovakav miks simbola, promjena loga i unošenje kapele Karađorđevića, ima duboke političke implikacije. Za povratak ove kapele konstantno se zalažu predstavnici Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori i političke partije koje temelje politiku na „srpskom svetu“, nazivajući je „Njegoševom“, što ona zapravo i nije. Mitropolit Joanikije u svakoj prigodi poziva na „obnovu“ kapele koja je sagrađena na ruševinama Njegoševe zadužbine, koju je 1916. godine oštetila austrougarska artiljerija. Umjesto da se obnovi i popravi, kao što se predlagalo, Aleksandar Karađorđević je naredio njeno rušenje. Tako je 1925. godine podignuta nova kapela, veoma slična izgledu prethodnoj, ali u čast Aleksandrovog prestolonasljednika Petra. Njegoševa kapela je bila posvećena Svetom Petru, dok je novu Karađorđević posvetio Svetom Đorđu, po ugledu na glavnu crkvu i mauzolej Karađorđevića na Oplencu kod Topole. Od 1974. godine, na Lovćenu se nalazi mauzolej, koji današnja aktuelna politička većina i crkvene vlasti žele da sruše, kako bi se ponovo izgradila kapela Karađorđevića.

Za građane koji su pristalice crnogorske nezavisnosti ova kapela je simbol okupacije, jer je sagrađena nakon 1918. godine kada je Crna Gora prisajedinjena Srbiji, a zatim Kraljevini Jugoslaviji, pod patronatom Karađorđevića, čime je Crna Gora izgubila državnost.

Politizacija policije je zakonom zabranjena, odnosno ona mora biti neutralna, a korišćenje obilježja i loga je takođe precizno definisano. Nije dozvoljeno ni isticanje vjerskih simbola. Zbog toga je 11. februara, CDT uputio pitanja MUP-u, koji je prekoračio zakonski rok za donošenje rješenja.

– Zahtjev smo uputili jer vjerujemo da građani imaju pravo da znaju na koji način se mijenjaju simboli institucija koje ih predstavljaju. Izostanak bilo kakvog odgovora od strane MUP-a pokazuje zabrinjavajuću praksu ignorisanja dobronamjernih inicijativa i kršenja zakonom garantovanih prava – saopšteno je iz CDT-a.

Poručili su da izmjene policijskih obilježja ne smiju biti sprovođene u tajnosti, niti se odluke koje se tiču simbola države i njenih institucija smiju donositi bez znanja javnosti.

– Očekujemo da MUP pokaže odgovornost i poštovanje prema zakonima, ali i prema građanima koji ih plaćaju i koje predstavljaju – istakli su iz CDT-a.

Nezvanični amblem koji je korišćen u Dubaiju nije onaj koji je predviđen uredbom o uniformi, oznakama zvanja i naoružanju policijskih službenika od 2015. godine.

Akcija za ljudska prava (HRA) podnijela je pritužbu zaštitniku ljudskih prava i sloboda zbog amblema Specijalne policijske jedinice.

– U sekularnoj, građanskoj državi vjerski objekti ne bi trebalo da se koriste kao obilježje na uniformama državnih organa, koji obavljaju javnu službu u ime svih građana, bez obzira na njihovu vjeroispovijest ili političko uvjerenje – kazali su iz HRA.

Iz CDT-a su pozivali MUP i UP da objasne ,,kako se u građanskoj, višenacionalnoj, viševjerskoj državi kao zvanično obilježje važne jedinice postavio vjerski objekat jedne vjerske zajednice koji nema nikakve veze za policijom Crne Gore“.

Specijalnim jedinicama policije rukovodi od početka ove godine Miloš Rakonjac. On je komandovao operacijom ustoličenja mitropolita crnogorsko-primorskog Joanikija 5. septembra 2021. godine. Jedan je od policajaca koji su bili u helikopteru sa mitropolitom Joanikijem i patrijarhom Porfirijem, koje su sa pancirnim ćebadima izveli iz letilice i dopratili u Cetinjski manastir.