Nevladine organizacije iz oblasti kulture i obrazovanja sa srpskim predznakom važan su kanal širenja srpskog i ruskog uticaja u Crnoj Gori, prema analizi Digitalnog forenzičkog centra (DFC).
“Skrivajući se iza manipulativnog narativa o ugroženosti srpstva, kao i zaštite srpske vjere, kulture i jezika, one u kontinuitetu šire etnonacionalističke i etnofiletističke ideologije u Crnoj Gori. Njihov angažman zasnovan je na promociiji srpskog unitarizma koji se manifestuje promovisanjem ideje srpskog sveta“, kaže se u novoj analizi DFC-a.
Djelovanje je, prema njihovim riječima, zasnovano na suprotstavljanju građanskog uređenja crnogorskog društva, a posebno na negaciji crnogorskog identiteta i državnosti.
Stoga finansiranje tih NVO predstavlja problem, na šta je Digitalni forenzički centar (DFC) ukazao u studiji Neraskidive veze ili geopolitička strategija – uticaj Srbije u Crnoj Gori.
Analizu DFC-a prenosimo integralno:
Finansiranje za popisnu kampanju
Vlada Republike Srbije, odnosno Uprava za saradnju sa dijasporom i Srbima u regionu, koja funkcioniše u okviru Ministarstva spoljnih poslova, godinama finansira određene NVO u Crnoj Gori. Direktor Uprave je Arno Gujon, koji je od političkog djelovanja u ekstremnom desničarskom Bloku identitaraca u Francuskoj evoluirao do političkog angažmana u Vladi Srbije. Da Uprava za saradnju sa dijasporom i Srbima u regionu značajno finansijski pomaže organizacije u Crnoj Gori potvrdio je i sam Gujon. On je na sjednici Odbora za dijasporu u Narodnoj Skupštini Republike Srbije u decembru 2022. godine saopštio da će srpskim organizacijama iz Crne Gore u 2023. godini biti dodijeljeno tri puta više novca nego u prethodnoj. Sjednici su prisustvovali i predsjednici crnogorskih opština i skupština opština iz redova koalicije Za budućnost Crne Gore. Prema podacima sa sajta Uprave za saradnju sa dijasporom i Srbima u regionu, tokom 2022. godine organizacijama sa srpskim predznakom u Crnoj Gori dodijeljeno je 3.830.000 dinara, dok je 2023. godine za projekte koji svojim kvalitetom doprinose očuvanju i jačanju veza matične države i Srba iz Crne Gore opredijeljeno 9.630.000 dinara.
Novac se dodjeljuje organizacijama i projektima kojima se navodno promoviše kultura, obrazovanje i tradicija, a zapravo se javnosti nastoji nametnuti da je srpstvo, srpski jezik, kultura i tradicija dominantna u Crnoj Gori. Uporedo sa tim se negira suverenost Crne Gore, posebnost crnogorskog identiteta, jezika, tradicije i kulture, urušava sekularni i građanski karakter države i ugrožava evroatlantski put Crne Gore. Novac Vlade Srbije dobijaju organizacije bliske Srpskoj pravoslavnoj crkvi i prosrpskim i proruskim političkim strukturama u Crnoj Gori. On se usmjerava za finansiranje brojnih tribina, javnih nastupa, aktivnosti na društvenim mrežama i u medijima s ciljem pružanja podrške ekstremnim nacionalističkim i desničarskim političkim opcijama. DFC je detaljno ukazao na propagandno djelovanje nevladinih organizacija kojima su dodijeljena sredstva iz budžeta Srbije tokom kampanje za popis stanovništva u Crnoj Gori održanog krajem 2023. godine.
Tako je neregistrovani prosrpski i proruski portal IN4S dobio 2023. godine od pomenute Uprave 400.000 dinara za projekat pod nazivom Antisrpstvo u Crnoj Gori. Srpsko narodno vijeće Crne Gore, čiji je osnivač i predsjednik Momčilo Vuksanović, je za projekat koji podrazumijeva izdavačku djelatnost pod nazivom U susret popisu stanovništva u Crnoj Gori, u junu 2023. godine dobilo 300.000 dinara. Vuksanović je u januaru 2024. godine, na tribini pod nazivom Položaj srpskog naroda u zemljama regiona, održanoj u okviru Svetosavskih svečanosti u Čačku, saopštio da očekuju da će rezultati popisa pokazati značajno uvećanje broja građana Crne Gore koji se izjašnjavaju kao Srbi i koji govore srpski jezik. U istom vremenskom periodu Srpski nacionalni savjet Crne Gore koji je osnovan na inicijativu Srpskog narodnog vijeća, a čiji osnivač i predsjednik je takođe Momčilo Vuksanović, dobio je 300.000 dinara za projekat Akademske tribine. Događaji su organizovani u Srpskoj kući u Podgorici i Pljevljima a obrađivane su teme: Ili Njegoš ili Tito, Perspektive srpskog naroda u Crnoj Gori, Crnogorska identitetska zagonetka, Crna Gora i priznanje lažne države Kosovo. Učesnici su bili promoteri srpske nacionalne misli Marko Carević, Novica Đurić, Budimir Dubak, Milo Lompar, Dejan Mirović, Dragoslav Bokan, Srđa Trifković i drugi.
Finansiranje u 2024. godini
Prema Odluci o raspodjeli sredstava za finansiranje projekata za podršku aktivnostima iz člana 36 stav 1 Zakona o manjinskim pravima i slobodama za 2024. godinu, crnogorski Fond za zaštitu i ostvarivanje manjinskih prava opredijelio je značajna sredstva u iznosu od 189.150 eura nevladinim organizacijama sa srpskim predznakom. To su: Društvo srpskih domaćina Crne Gore, Srpsko kulturno društvo Vuk, Srpski informativno-kulturni klub Sveti Sava, NVO Kulturna scena, S-Mediji, Srpsko narodno vijeće Crne Gore, NVO Bisernica, Srpska književna zadruga i Konferencija srpskih nacionalnih organizacija iz zemalja regiona. Zanimljivo je da su pomenute organizacije povezane sa istim osobama, predstavnicima srpske zajednice u Crnoj Gori. Iako organizacije djeluju kao odvojeni subjekti, njima u stvarnosti upravljaju ili ih kontrolišu iste osobe, čime se umnožava pristup resursima bez suštinske razlike u ciljevima i projektima koje realizuju. Takođe, sve te organizacije djeluju u okviru Srpske kuće. Grupa ljudi koji su osnivači pomenutih organizacija su Momčilo Vuksanović, Tatijana Raspopović, Ivana Kruščić, Đorđe Grujić, Ljubomir Peković, Božidar Leovac i Predrag Milačić.
Značajnu podršku pomenutim organizacijama pruža i Srpska pravoslavna crkva i njeno sveštenstvo u Crnoj Gori. O tome svjedoče i pohvale mitropolita Joanikija za rad i zasluge Vijeća narodnih skupština i Srpskog nacionalnog savjeta. On je 26. novembra 2024. godine kazao da su ljudi sabrani oko Savjeta ustali u odbranu svetinja kada bješe nastala pošast da se pet, šest ljudi, izmanipulisanih od raznih službi, okupe u namjeri da predaju crkve i manastire raspopima, koji su se pojavili po Crnoj Gori. Joanikije se posebno zahvalio Momčilu Vuksanoviću koji je imao, kako navodi, važnu ulogu u odbrani srpskog jezika i ćirilice.
Istovremeno, te organizacije su 2024. godine aplicirale kod Uprave za saradnju sa dijasporom i Srbima u regionu, gdje su im dodijeljena novčana sredstva u iznosu od 2.600.000 dinara za projekte sa sličnom tematikom. Gorepomenuti pojedinci su preko istih organizacija prijavili projekte za izdavačku djelatnost, akademske tribine, srpske elektronske novine i zajedničke aktivnosti srpskog naroda u regionu. Srpski informativno-kulturni klub Sveti Sava je od Uprave dobio novčana sredstva u iznosu od 200.000 dinara za projekat Dani srpskog sabora – Nacionalni praznici. U okviru te manifestacije će 1. decembra 2024. godine biti organizovana Svečana akademija povodom 106 godina Velike podgoričke skupštine srpskog naroda u Crnoj Gori i Dana ujedinjenja Crne Gore i Srbije. To ukazuje da Vlada Srbije finansira proksi aktere u Crnoj Gori koji organizuju događaje na kojima se slave odluke Podgoričke skupštine 1918. godine koja predstavlja simbol nestajanja Crne Gore kao države i njeno bezuslovno prisajedinjenje Srbiji.
Uprava za saradnju sa dijasporom i Srbima u regionu je na osnovu odluke o sufinansiranju projekata koji svojim kvalitetom doprinose očuvanju i jačanju veza matične države i Srba u regionu organizacijama iz Crne Gore za 2024. godinu ukupno dodijelila 9.420.000 dinara. To ukazuje da Vlada Srbije opredjeljuje značajna sredstva za aktere i organizacije iz Crne Gore koji svoje djelovanje usklađuju sa interesima režima u Srbiji i pokušavaju uticati na percepciju građana o važnim društveno-političkim temama. Projekti za koje su organizacije dobile novčanu pomoć iz Srbije usmjereni su na negaciju istorije, kulture, tradicije i nacionalnog identiteta Crne Gore. To predstavlja strategiju djelovanja i indirektnog miješanja režima u Beogradu u unutrašnje političke i društvene prilike u Crnoj Gori.
Evidentno je da finansiranje nevladinih organizacija sa srpskim predznakom u Crnoj Gori, kako od strane crnogorskih tako i srpskih institucija, upućuje na koordinisanu strategiju promovisanja narativa koji podržavaju srpski nacionalizam, unitarizam i ideju srpskog sveta. Takve organizacije, formalno nezavisne, funkcionišu preko međusobno povezane mreže istih aktera, čime umnožavaju pristup sredstvima i ostvaruju politički motivisane ciljeve.
Analizirana praksa finansiranja ne samo da narušava principe transparentnosti, već ima i šire geopolitičke implikacije, jer predstavlja instrument širenja uticaja režima u Beogradu i posredno Rusije na društveno-političke prilike u Crnoj Gori. Stoga je nužno preispitati kriterijume dodjele sredstava, pojačati kontrolu realizacije projekata i osigurati da oni zaista doprinose očuvanju multikulturalnog i građanskog društva u Crnoj Gori.
Standard
VEOMA POUČNO!
Kaži mi od kojih si:
Sveštenik, Sudija ili Fizičar… da ti kažem ko si?! 🤔
U srednjevekovnoj Evropi tri zatvorenika osude na smrt giljotinom. Jedan od tih zatvorenika je sveštenik, drugi sudija a treći fizičar. Prvi od ovih zatvorenika koji treba da se pogubi je sveštenik. Nameste mu glavu pod giljotinu i pitaju ga koja mu je poslednja reč? Sveštenik im na to kaže: Ja verujem u boga, on će mene spasiti. Bože… Bože… Bože… Giljotina se pusti i zaustavi tačno par cm. iznad njegovog vrata. Ljudi koji su bili tu prisutni se strašno iznenade i počnu da viču : Oslobodite ga, Bog ga štiti i ne želi da umre! I tako se sveštenik spasi smrtne kazne i bude pušten na slobodu. Dođe red na sudiju. Nameste mu glavu pod giljotinu i pitaju ga koja mu je poslednja reč? Sudija im na to kaže: Ja kao sveštenik ne verujem u Boga ali verujem u pravdu. Pravda će i mene da spasi. Pravda… Pravda… Pravda… Giljotina se pusti i zaustavi tačno par cm. iznad njegovog vrata. Ljudi koji su tu bili prisutni se strašno iznenade i počnu opet da viču: Pustite ga, pravda je svoje rekla, štiti ga i ne želi da umre? I tako se sudija spasi smrtne kazne i bude pušten na slobodu kao i sveštenik. I tako dođe red na fizičara i njega isto pitaju koja mu je poslednja reč? Fizičar im na to kaže: Ja niti sam sveštenik koji veruje u Boga, niti sam sudija koji veruje u pravdu… Jedino što vidim i znam jeste da u vašoj giljotini ima jedan čvor koji joj neda da padne do kraja. Na to stražari provere giljotinu i vide da stvarno postoji čvor. Odvežu ga i puste giljotinu koja fizičaru odseče glavu!
(Pričati otvoreno o problemima i ‘čvorovima’ u društvu ponekad zaista može imati gorke i opasne posledice. Isto kao u ovoj priči… Jer obično oni koji teže ka stvarnosti, koji žele da je vide i da kažu otvoreno šta je istina su ujedno i spremni da plate cenu.)
To je ta isprđena jamerika,🤩:
https://www.facebook.com/share/r/15DV6GLZ8y/
PRAVILA KOMENTARISANJA
Komentari se objavljuju na portalu Skala radija. Odgovorni za sadržaj su isključivo autori napisanih komentara.
U komentarima je zabranjeno koristiti uvredljive riječi, psovke i klevete. Neće se objavit komentar koji sadrži ove elemente kao ni tekst komentara koji sadrži govor mržnje. Ukoliko se dogodi propust pa tekst bude objavljen, moderator je dužan da ga odmah ukloni čim ga primijeti ili mu neko skrene pažnju na sadržaj. Neprimjeren sadržaj će biti uklonjen a autor može biti prijavljen nadležnim organima.
Za eventualne primjedbe i sugestije mejl je [email protected].