Komunisti nijesu uklonili Njegoševu kapelu, već Aleksandrovu, simbol srpske okupacije

Komentarišući mnogo puta ponovljene tvrdnje mitropolita Joanikija Mićovića, koji uporno navodi da su komunisti srušili Njegoševu zavjetnu crkvu posvećenu Svetom Petru Cetinjskom, Vukotić je kazao da je to agenda od koje SPC neće odustati.

Potvrdio je to i sam Joanikije, koji je, prema navodima sajta Mitropolije crnogorsko-primorske prije dva dana u Spužu na hramovnoj slavi lokalne bogomolje „podsjetio da je spuška crkva jedna od prvih nakon Njegoševe kapele koje su posvećene Svetom Petru Cetinjskome“.

Mitropolit Joanikije u besjedi je kazao da je „nažalost, ta crkva na Lovćenu srušena bezumljem upravo našeg naroda ovdje, iz Crne Gore“.

– A u to bezumlje naš narod je, preko Centralnog komiteta, uveo Josip Broz. Nikad Crnogorci ne bi krenuli da razvaljuju crkvu na Lovćenu da im to nije rekao tadašnji vrhovni autoritet, koga su slušali više nego Boga. I mnogi su se od vjere odrekli da bi se priključili toj bezbožnoj ideologiji. Ali, otrežnjujemo se polako, draga braćo i sestre. Malo je čak i pedeset godina da se odreknemo nekih naših kolektivnih zabluda“, rekao je on.

Vukotić ukazuje da Joanikije nastavlja da zastupa agendu SPC koja obiluje netačnostima, obmanama i nebuloznim tvrdnjama.

Zadužbina Karađorđevića Prema njegovim riječima, Joanikije namjerno zaobilazi činjenice da je kapela koja je uklonjena s Lovćena, ujedno oštećena u Drugom svjetskom ratu, bila zadužbina kralja Aleksandra, pravljena kamenom sa Venčaca, iz Srbije, i posvećena krsnoj slavi porodice Karađorđević – Svetom Đorđu, u koju su položene Njegoševe kosti.

Joanikije (FOTO: Mitropolija)

– To je metoda kako se falsifikuje istorija: autoritet mitropolita se koristi za stalno iznošenje tvrdnji koje nemaju veze sa istinom, koje pokušavaju da se nametnu kao stavovi. Ako uspije u tome, onda se falsifikat primio, a poslije ga je nemoguće ispraviti. Zato uvijek treba ukazati jasno što SPC pokušava, a svjesni smo da od toga odustati neće, jer njima protok vremena ne znači ništa – naveo je Vukotić.

Ističe da je jedna od poput mantre ponavljanih Joanikijevih neistina da su Crnogorci „srušili kapelu“ zato što im je rekao Josip Broz.

– To nije tačno. To je bila isključiva odluka tadašnjeg rukovodstva SR CG, jer su izgradnjom mauzoleja htjeli da dokažu i pokažu da su Crnogorci narod samostalan i jednak sa svima ostalima u jugoslovenskoj zajednici. I tu je stvar koja najviše Joanikija boli, ta samosvojnost crnogorskog naroda – smatra Vukotić.

Naglasio je da ako u bivšoj Jugoslaviji postoji spomenik koji je bio plod najšireg konsenzusa, onda je to izgradnja mauzoleja.

– Vodila se velika polemika u cijeloj Jugoslaviji, gdje su se određivali svi intelektualci između kapele i mauzoleja. I sama SPC se uključila u polemiku, čak osnovala kako bi dokazala potrebu da se ostavi Aleksandrova kapela. Pobijedila jer struja za mauzolej iz razloga što je to spomenik Njegošu, ali crnogorskog naroda Njegošu. Na taj način je crnogorski narod potvrdio sebe – kazao je Vukotić.

Ističe da od tada traje stalni atak na Lovćen i na mauzolej, „jer je on simbol svega građanskog, i sekularne države u kojoj crkva ima svoje mjesto, ali ne presudnu i dominantnu ulogu“.

Grb kao potvrda

U prilog tvrdnji da su Crnogorci i za vrijeme socijalizma bili privrženi Njegošu, Vukotić ističe činjenicu da je za vrijeme socijalističke republike grb Crne Gore prikazivao Lovćen sa Njegoševom kapelom.

– Nijesu je dirali iz grba, kao što nijesu imali ništa protiv kulta Njegoševog, naprotiv. Nije im smetala kapela u grbu, ali je smetala kapela koju priželjkuje SPC, kapela Karađorđevića, jer je simbol porobljenosti, nestanka i dominacije velikosrpskog režima protiv kojega su se komunisti borili od 1919, pa nadalje, dok ga nijesu porazili 1945. godine – zaključio je Vukotić.

Njegošev mauzolej je podignut 1974. godine, umjesto dotadašnje kapele koju je izgradio kralj Aleksandar Karađorđević nakon Prvog svjetskog rata. Ove godine navršeno je pola vijeka od njegove izgradnje, ali je taj jubilej prošao prilično nezapažen jer zvanične vlasti nijednom prigodom nijesu to označile.

Sa druge strane, gotovo da nema vjerske manifestacije ili događaja na kojem se ne pojavljuju nosioci izvršne vlasti među jerarsima.

Mitropolit Joanikije svake godine, svakom prigodnom prilikom ne propušta da pozove na potrebu vraćanja „Njegoševe kapele“ na Lovćen.

U svojim se stavovima nerijetko služi oštrom i zapaljivom retorikom.

Tako, prema njegovim riječima, kapela na Lovćenu biće obnovljena kada dođe do sveopšteg pokajanja i kad se Crna Gora „očisti od ustašluka“.
– Taj grijeh ćemo sprati kad napravimo otklon od zle komunističke misli i od kulta ličnosti Josipa Broza i kad se očistimo od ustašluka, koji je zahvatio donekle Crnu Goru – saopštio je prije dvije godine.

Poručivao je da će dug prema Njegošu biti ispunjen kad dođe „do sveopšteg pokajanja i preumljenja“.

Mitropolitove stavove podupro je ljetos i predsjednik Skupštine Crne Gore Andrija Mandić, koji je 12. jula, dan uoči obilježavanja Trinaestojulskog ustanka, najavio da će formalizovati inicijativu da se na Lovćenu izgradi i kapela, u koju bi bili premješteni Njegoševi posmrtni ostaci.