“Lovćenske straže 1990” uputile su Svetom Sinodu Vaseljenske patrijaršije i patrijarhu Vartolomeju inicijativu za pomoć i mišljenje o Tomosu iz 1922. godine, uz preporuku povodom planiranog potpisivanja Temeljnog ugovora između Vlade Crne Gore i Crkve Srbije.

Inicijativa će biti, kako kažu, upućena i “svim pravoslavnim crkvama koje Vaseljensku patrijaršiju doživljavaju kao Majku Crkvu”.

Peticiju zainteresovani mogu potpisati i u narednih sedam dana.

Tekst inicijative prenosimo u cjelosti:

Vaša svetosti,

Mi, potpisnici ove peticije kao i neuporedivo veći broj Crnogorki i Crnogoraca pravoslavne vjeroispovjesti koji to nijesu uradili iz objektivnih razloga, sa dužnim poštovanjem doživljavamo Vaseljensku patrijaršiju kao našu Majku Crkvu a Vašu svesvetost arhiepiskopa carigradskog, novorimskog i vaseljenskog, koji se nalazi na njenom čelu kao našeg duhovnog vođu.

U skladu sa navedenim, mi, pravoslavni Crnogorci/ke, potpisnici peticije, u duhu hrišćanske slobode i ljubavi, dali smo sebi mogućnost da od Vaše svesvetosti putem ove Inicijative zamolimo za :

Vašu pomoć, koja se ogleda u, po našem mišljenju, neophodnosti revizije Tomosa koji je 1922. godine dodijeljen Srpskoj pravoslavnoj crkvi Kraljevstva SHS od strane Vaseljenskog patrijarha Melentija IV;

Vaše stručno mišljenje i preporuku povodom planiranog potpisivanja Temeljnog ugovora između Vlade Crne Gore i Crkve Srbije. Smatramo da se prije definisanja pomenutog ugovora mora uzeti u obzir prethodo navedena revizija Tomosa iz 1922.god uz eklezijastičko (crkveno) pravo.

Vaša svesvetosti, ovom prilikom ukazujemo i na činjenicu koja se odnosi na nasilno ukidanje crnogorske države, (Kraljevine Crne Gore) 1918. godine od strane Kraljevine Srbije, kada je iz osnova promijenjen i položaj Autokefalne Crnogorske crkve. Ukidanjem crnogorske države, promijenjen je poredak u kome je funkcionisala Autokefalna Crnogorska crkva, a ona je, kao državna crkva, ostala bez države čije je ime ponosno nosila.

Na Podgoričkoj skupštini koja je ustanovljena suprotno tada važećem Ustavu države Crne Gore i njenom pravnom poretku, 26.11.1918.godine, izvršen je državni prevrat, a Crnogorska crkva je od Autokefalne crnogorske crkve postala samo jedna od eparhija Srpske pravoslavne crkve, nakon čega ukupna površina nepokretnosti upisanih na Mitropoliju crnogorsko-primorsku, Srpske pravoslavne crkve iznosi više od 11 miliona kvadratnih metara. Gotovo svu ovu imovinu (izuzev novih objekata) je uzurpirala i okupirala Srpska pravoslavna crkva od 1918. godine nezakonitim i nekanonskim putem.Od tog perioda do današnjih dana permanetno se vrši neviđena asimilacija nacionalnih Crnogorki i Crnogoraca pravoslavne vjeroispovjesti.

Uz dužno poštovanje i nadu da ćemo naići na Vaše razumijevanje dostaljamo tekst Peticije sa listom potpisnika.